Σε συνέχεια πρόσκλησης του Επιμελητηρίου Ιωαννίνων, ο Πρόεδρος του ΣΠΕΦ
κος Στέλιος Λουμάκης παρέστη ομιλητής την Παρασκευή 17 Μαίου σε ημερίδα
που διοργάνωσε το επιμελητήριο στα πλαίσια της έκθεσης «Πανηπειρωτική
2013» υπό την αιγίδα και της Περιφέρειας Ηπείρου στο ΕΑΝΚΙ Ιωαννίνων.
Στην παρουσίαση του ο κος Λουμάκης όσον αφορά τις τρέχουσες εξελίξεις
στην ηλεκτροπαραγωγή και τα φωτοβολταϊκά συνοπτικά επισήμανε:
* Ο πρόσφατος νόμος για τις ΑΠΕ επιχειρεί μια ουσιαστική τομή στις χρόνιες στρεβλώσεις της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Η θέσπιση νέας βάσης σύγκρισης των ΑΠΕ με τα ορυκτά καύσιμα που θα ισούται κατ' ελάχιστον με το Μεσοσταθμικό Μεταβλητό Κόστος (ΜΣΜΚ) ενέργειας των συμβατικών πηγών και που αντιστοιχεί στην παραγωγή ΑΠΕ, οπωσδήποτε δημιουργεί ένα πλαίσιο ασφάλειας και δικαίου των επενδύσεων στις ανανεώσιμες και προστατεύει τον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ από τον ΜΑΜΚ (Μηχανισμό Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους), που υπό τις πλασματικές συνθήκες κατάρρευσης της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ) που δημιουργούσε και διανύουμε, αποκτά ιδιαίτερη αξία. Δυστυχώς ο καταρχήν αποκλεισμός των Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος, που επιπλέον λαμβάνει η συμβατική παραγωγή και που είχαμε εισηγηθεί να συμπεριληφθούν στην νέα βάση ώστε να προκύψει σύγκριση σε όρους πλήρους κόστους, αφήνει εκκρεμότητα. Η εκκρεμότητα αυτή ωστόσο μπορεί να καλυφθεί στην αναμόρφωση του ΚΣΗΕ (Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας) από την ΡΑΕ, αφού ο νόμος έθεσε απλά την ελάχιστη βάση και δεν αποκλείει πρόσθετες ροές.
* Η εφαρμογή του νόμου μέσω του αναμορφωμένου ΚΣΗΕ, αφήνει επιπλέον πολύτιμα περιθώρια για πρόληψη και κάθε παράδοξου συμπτώματος από το νέο πλαίσιο. Τέτοιες παραδοξότητες για τις ΑΠΕ μπορεί να προκύψουν π.χ. από την μείωση του συμβατικού ΜΣΜΚ λόγω εκτοπισμού του φυσικού αερίου (ως η ακριβότερη συμβατική πηγή συγκριτικά με τον λιγνίτη) τις ώρες λειτουργίας ακριβώς των ανανεώσιμων. Έτσι μη πιστώνοντας το αποφευγόμενο αυτό κόστος λόγω ΑΠΕ στον ειδικό λογαριασμό του Λειτουργού, δύναται να προκύψουν εκ νέου ελλείμματα. Η αναμόρφωση του ΚΣΗΕ λοιπόν από την ΡΑΕ οφείλει να τα προβλέψει όλα αυτά, ενδεχομένως μέσω και πρόσθετων ροών, αφού ο νόμος δίνει ξεκάθαρα το περιθώριο ορίζοντας την βάση σε «κατ' ελάχιστον ΜΣΜΚ». Σε κάθε περίπτωση και παρά το ενδιάμεσο θετικό βήμα που έγινε, θεωρούμε πως οριστική λύση για υψηλές διεισδύσεις ΑΠΕ θα αποτελέσει η ενσωμάτωση όλων των κοστολογίων (συμβατικών και ΑΠΕ) σε ένα ενιαίο μέγεθος κόστους Προμήθειας και ένα ταμείο αποπληρωμής όλων των παραγωγών συμμέτρως υπό μορφή «pool» χονδρικής. Ο ΣΠΕΦ έχει ήδη από τον Οκτώβριο 2012 καταθέσει επίσημη πρόταση σε ΥΠΕΚΑ και ΡΑΕ προς την κατεύθυνση αυτή, η οποία αν εφαρμοστεί θα αμβλύνει και τις αποκλίνουσες υπερημερίες μεταξύ των παραγωγών κάθε είδους.
* Οι ρυθμίσεις στο αδειολογικό των φωτοβολταϊκών κρίνονται μάλλον επιβεβλημένες. Δυστυχώς η αχαλίνωτη υπεραδειοδότηση του παρελθόντος τέσσερις φορές πάνω από τον εθνικό στόχο με απόλυτη ευθύνη της Πολιτείας και η καλλιέργεια κλίματος υπερεκτιμήσεων στους επενδυτές να υποβάλλουν μαζικά αιτήσεις, που αναγκαστικά τελούν υπό αναστολή, δεν επιτρέπουν τώρα άλλο μέσο «πέδησης» και ελέγχου της κατάστασης. Επιπρόσθετα η μη ύπαρξη ανακλήσεων αδειών τα προηγούμενα χρόνια προς εκκαθάριση του τοπίου και παρότι ο νόμος τις προέβλεπε, επέφερε πραγματικό «αδιαχώρητο» στον κλάδο. Η υπέρβαση των εθνικών στόχων πολύ νωρίτερα, λόγω του διπλασιασμού της αγοράς σε 7 μόλις μήνες ως προς τα προηγούμενα 6 χρόνια σε επίπεδο εγκατεστημένης ισχύος, είναι πλέον γεγονός.
* Όσον αφορά το μέτρο της εισφοράς, η Κυβέρνηση με αποσπασματικές παρεμβάσεις έχει επιφέρει μια ιδιότυπη παραμετροποίηση της, μόνο όμως εκεί που την συμφέρει, συνεχίζοντας να πλήττει ασύμμετρα συγκεκριμένες κατηγορίες παραγωγών και μάλιστα χωρίς ουσιαστικό δημοσιονομικό όφελος που να το δικαιολογεί. Αν το Υπουργείο έχει αποφασίσει, όπως διαρρέεται μέσω δημοσιευμάτων περί new deal, να θεραπεύσει τουλάχιστον την οριζοντιότητα της εισφοράς, δεν μπορεί καταρχήν να γίνει αντιληπτός ο απόλυτα οριζόντιος χαρακτήρας της έως και το 2011, σε αντίθεση με την διαβάθμιση που στοιχειωδώς επιχειρείται και υπάρχει στα έτη 2012 - 13. Επιπρόσθετα η φορολογική μεταχείριση της εισφοράς που παραδόξως δεν εκπίπτει ολόκληρη στην χρήση που αφορά οδηγώντας σε εμπροσθοβαρή υπερφορολόγηση των παραγωγών για χρήματα που δεν έχουν εισπράξει αλλά και η ιδιότυπη «ασυλία» που παρέχεται στην συμμετοχή των τραπεζών στο «κούρεμα», συνεχίζουν να προβληματίζουν.
Ο ΣΠΕΦ καλεί το Υπουργείο να ξεκαθαρίσει τις προσθέσεις και το όποιο σχέδιο του άμεσα με ειλικρίνεια και για όλα τα ανοιχτά θέματα, ώστε οι παραγωγοί που έχουν ήδη πληγεί βίαια και ασύμμετρα, να αποκτήσουν πλήρη εικόνα.
* Ο πρόσφατος νόμος για τις ΑΠΕ επιχειρεί μια ουσιαστική τομή στις χρόνιες στρεβλώσεις της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Η θέσπιση νέας βάσης σύγκρισης των ΑΠΕ με τα ορυκτά καύσιμα που θα ισούται κατ' ελάχιστον με το Μεσοσταθμικό Μεταβλητό Κόστος (ΜΣΜΚ) ενέργειας των συμβατικών πηγών και που αντιστοιχεί στην παραγωγή ΑΠΕ, οπωσδήποτε δημιουργεί ένα πλαίσιο ασφάλειας και δικαίου των επενδύσεων στις ανανεώσιμες και προστατεύει τον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ από τον ΜΑΜΚ (Μηχανισμό Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους), που υπό τις πλασματικές συνθήκες κατάρρευσης της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ) που δημιουργούσε και διανύουμε, αποκτά ιδιαίτερη αξία. Δυστυχώς ο καταρχήν αποκλεισμός των Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος, που επιπλέον λαμβάνει η συμβατική παραγωγή και που είχαμε εισηγηθεί να συμπεριληφθούν στην νέα βάση ώστε να προκύψει σύγκριση σε όρους πλήρους κόστους, αφήνει εκκρεμότητα. Η εκκρεμότητα αυτή ωστόσο μπορεί να καλυφθεί στην αναμόρφωση του ΚΣΗΕ (Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας) από την ΡΑΕ, αφού ο νόμος έθεσε απλά την ελάχιστη βάση και δεν αποκλείει πρόσθετες ροές.
* Η εφαρμογή του νόμου μέσω του αναμορφωμένου ΚΣΗΕ, αφήνει επιπλέον πολύτιμα περιθώρια για πρόληψη και κάθε παράδοξου συμπτώματος από το νέο πλαίσιο. Τέτοιες παραδοξότητες για τις ΑΠΕ μπορεί να προκύψουν π.χ. από την μείωση του συμβατικού ΜΣΜΚ λόγω εκτοπισμού του φυσικού αερίου (ως η ακριβότερη συμβατική πηγή συγκριτικά με τον λιγνίτη) τις ώρες λειτουργίας ακριβώς των ανανεώσιμων. Έτσι μη πιστώνοντας το αποφευγόμενο αυτό κόστος λόγω ΑΠΕ στον ειδικό λογαριασμό του Λειτουργού, δύναται να προκύψουν εκ νέου ελλείμματα. Η αναμόρφωση του ΚΣΗΕ λοιπόν από την ΡΑΕ οφείλει να τα προβλέψει όλα αυτά, ενδεχομένως μέσω και πρόσθετων ροών, αφού ο νόμος δίνει ξεκάθαρα το περιθώριο ορίζοντας την βάση σε «κατ' ελάχιστον ΜΣΜΚ». Σε κάθε περίπτωση και παρά το ενδιάμεσο θετικό βήμα που έγινε, θεωρούμε πως οριστική λύση για υψηλές διεισδύσεις ΑΠΕ θα αποτελέσει η ενσωμάτωση όλων των κοστολογίων (συμβατικών και ΑΠΕ) σε ένα ενιαίο μέγεθος κόστους Προμήθειας και ένα ταμείο αποπληρωμής όλων των παραγωγών συμμέτρως υπό μορφή «pool» χονδρικής. Ο ΣΠΕΦ έχει ήδη από τον Οκτώβριο 2012 καταθέσει επίσημη πρόταση σε ΥΠΕΚΑ και ΡΑΕ προς την κατεύθυνση αυτή, η οποία αν εφαρμοστεί θα αμβλύνει και τις αποκλίνουσες υπερημερίες μεταξύ των παραγωγών κάθε είδους.
* Οι ρυθμίσεις στο αδειολογικό των φωτοβολταϊκών κρίνονται μάλλον επιβεβλημένες. Δυστυχώς η αχαλίνωτη υπεραδειοδότηση του παρελθόντος τέσσερις φορές πάνω από τον εθνικό στόχο με απόλυτη ευθύνη της Πολιτείας και η καλλιέργεια κλίματος υπερεκτιμήσεων στους επενδυτές να υποβάλλουν μαζικά αιτήσεις, που αναγκαστικά τελούν υπό αναστολή, δεν επιτρέπουν τώρα άλλο μέσο «πέδησης» και ελέγχου της κατάστασης. Επιπρόσθετα η μη ύπαρξη ανακλήσεων αδειών τα προηγούμενα χρόνια προς εκκαθάριση του τοπίου και παρότι ο νόμος τις προέβλεπε, επέφερε πραγματικό «αδιαχώρητο» στον κλάδο. Η υπέρβαση των εθνικών στόχων πολύ νωρίτερα, λόγω του διπλασιασμού της αγοράς σε 7 μόλις μήνες ως προς τα προηγούμενα 6 χρόνια σε επίπεδο εγκατεστημένης ισχύος, είναι πλέον γεγονός.
* Όσον αφορά το μέτρο της εισφοράς, η Κυβέρνηση με αποσπασματικές παρεμβάσεις έχει επιφέρει μια ιδιότυπη παραμετροποίηση της, μόνο όμως εκεί που την συμφέρει, συνεχίζοντας να πλήττει ασύμμετρα συγκεκριμένες κατηγορίες παραγωγών και μάλιστα χωρίς ουσιαστικό δημοσιονομικό όφελος που να το δικαιολογεί. Αν το Υπουργείο έχει αποφασίσει, όπως διαρρέεται μέσω δημοσιευμάτων περί new deal, να θεραπεύσει τουλάχιστον την οριζοντιότητα της εισφοράς, δεν μπορεί καταρχήν να γίνει αντιληπτός ο απόλυτα οριζόντιος χαρακτήρας της έως και το 2011, σε αντίθεση με την διαβάθμιση που στοιχειωδώς επιχειρείται και υπάρχει στα έτη 2012 - 13. Επιπρόσθετα η φορολογική μεταχείριση της εισφοράς που παραδόξως δεν εκπίπτει ολόκληρη στην χρήση που αφορά οδηγώντας σε εμπροσθοβαρή υπερφορολόγηση των παραγωγών για χρήματα που δεν έχουν εισπράξει αλλά και η ιδιότυπη «ασυλία» που παρέχεται στην συμμετοχή των τραπεζών στο «κούρεμα», συνεχίζουν να προβληματίζουν.
Ο ΣΠΕΦ καλεί το Υπουργείο να ξεκαθαρίσει τις προσθέσεις και το όποιο σχέδιο του άμεσα με ειλικρίνεια και για όλα τα ανοιχτά θέματα, ώστε οι παραγωγοί που έχουν ήδη πληγεί βίαια και ασύμμετρα, να αποκτήσουν πλήρη εικόνα.