Η Ομιλία του προέδρου της Δημοκρατικής Αριστεράς, Φώτη Κουβέλη, στη συγκέντρωση του κόμματος στη Θεσσαλονίκη
"Ζούμε σε μια περίοδο ραγδαίων αλλαγών που αποσταθεροποιούν τη ζωή των ανθρώπων διεθνώς. Η κρίση της οικονομίας που κυριαρχείται από πλασματικά χρηματοοικονομικά προϊόντα, η τυραννία του χρέους και η περιοριστική οικονομική πολιτική αποδομούν κατακτήσεις χρόνων και δημιουργούν επισφάλεια στο σύνολο των εργαζόμενων.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή αφού βρέθηκε στη δίνη της κρίσης. Τα αδιέξοδα των πολιτικών σε Ευρώπη και Ελλάδα είναι προφανή.
Αυτή η κατάσταση δεν προκύπτει ως νομοτέλεια φυσικών νόμων. Οι πολιτικές ξαναγράφονται. Θα μείνουμε στα ίδια ή θα δώσουμε μια κοινωνική και δημοκρατική απάντηση στα διλλήματα της κρίσης;
Η Ελλάδα χρειάζεται άλλους συσχετισμούς, άλλες πολιτικές και άλλο δρόμο.
Οι εργαζόμενοι και η νεολαία της χώρας χρειάζονται κουράγιο, δύναμη, αλληλεγγύη. Πρέπει να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους, να κάνουν αυτό που δεν κάνουν οι οικονομικές ελίτ της χώρας.
Η πολιτική του μνημονίου και του μεσοπρόθεσμου δεν απέδωσε. Δεν απέδωσε διότι στον πυρήνα της έχει τη λανθασμένη συνταγή των γενικευμένων μειώσεων και οριζόντιων περικοπών στα εισοδήματα από εργασία, στις δημόσιες επενδύσεις και στις κοινωνικές παροχές. Αυτή η αντιαναπτυξιακή πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης οδήγησε στην ύφεση και επέτεινε το πρόβλημα βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους. Ως μαύρη τρύπα επιζητά διαρκώς νέα μέτρα από τα γνωστά υποζύγια.
Η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ εκτός από το ότι αποδέχθηκε και εφάρμοσε αυτή την πολιτική φάνηκε αναποτελεσματική στο να προωθήσει αυτονόητες αλλαγές. Αλλαγές εκσυγχρονισμού, ανασυγκρότησης του δημόσιου τομέα, κινητοποίησης κοινωνικών δυνάμεων και παραγωγικών πόρων.
Απέτυχε
- Στα έσοδα να χτυπήσει τη φοροδιαφυγή
- Στις δαπάνες να καταπολεμήσει τη σπατάλη και να αλλάξει τους όρους προμηθειών περιστέλλοντας τη διαφθορά και τις υπερτιμολογήσεις
- Στην ανάπτυξη να αξιοποιήσει τους πόρους του ΕΣΠΑ
- Στη ρευστότητα της αγοράς να φθάσουν στις επιχειρήσεις οι εγγυήσεις που έδινε στις τράπεζες
- Στην απόδοση του δημόσιου τομέα να πετύχει την αναδιοργάνωση και την αύξηση του παραγόμενου έργου.
- Στις τιμές των προϊόντων να καταπολεμήσει τις υπερτιμολογήσεις των καρτέλ
Αν κατάφερνε να προωθήσει αυτές τις αλλαγές θα συνέβαλλε ουσιαστικά στη βελτίωση της κατάστασης και θα δημιουργούσε δυνατότητες να αποφευχθούν νέα μέτρα. Όμως οι αποτυχίες, οι παραλείψεις και τα λάθη οδήγησαν σε μια αλυσίδα μέτρων. Έτσι το ένα φέρνει το άλλο, όπως ο πρόσφατος φόρος επί των ακινήτων και όλα μαζί επιδεινώνουν την κατάσταση.
Αλλά και η ΝΔ όλο αυτό το διάστημα κινήθηκε με κυρίαρχο κριτήριο στην στάση της την αύξηση της πολιτικής της επιρροής.
Διακήρυξε ότι υποστηρίζει ένα άλλο μίγμα πολιτικής. Όμως στις προτάσεις της δεν περιλαμβάνει καμιά νύξη για περιορισμό του ρόλου των αδηφάγων αγορών. Καμιά αναφορά στις νεοφιλελεύθερες περιοριστικές πολιτικές λιτότητας που κυριαρχούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τροφοδοτούν περαιτέρω την κρίση σε επίπεδο κρατών μελών.
Στις διεκδικήσεις της είχε πλήρως υποβαθμισμένο το αίτημα της θετικής αναδιάρθρωσης και της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους των ρυθμίσεων αποπληρωμής του χρέους. Και επιπλέον κατέθεσε καταφανώς κοινωνικά επιβαρυντικές προτάσεις όπως η εργασιακή εφεδρεία και οικονομικά μη συμφέρουσες για τα έσοδα του δημοσίου όπως η μείωση των φορολογικών συντελεστών των εταιρειών.
Αλλά και δυνάμεις της Αριστεράς μπέρδεψαν τους στρατηγικούς ιδεολογικούς τους στόχους με τα άμεσα ζητούμενα της πολιτικής και επένδυσαν περισσότερο στην όξυνση τις κρίσης παρά στην αντιμετώπιση της.
Σε αυτό το ευρωπαϊκό και εσωτερικό πολιτικό περιβάλλον δεν συγκροτήθηκε ένα ευρύ μέτωπο για μια κοινωνικά δίκαιη προοπτική εξόδου από την κρίση. Έτσι η χώρα μας βρίσκεται πάλι σε κρίσιμη κατάσταση. Οι πολίτες οδηγούνται στην απογοήτευση, αφού οι θυσίες τους πάνε χαμένες και η κατάσταση διαρκώς χειροτερεύει χωρίς να φαίνεται φώς στο τούνελ. Γίνεται κοινή πεποίθηση ότι οι ασκούμενες πολιτικές ενώ τις επικαλούνται για τη διάσωση της χώρας, είναι κοινωνικά άδικες αλλά και οικονομικά αναποτελεσματικές.
Η παραίτηση Παπανδρέου προέκυψε λόγω αυτής της κρίσης πολιτικής εμπιστοσύνης. Η αναζήτηση συναίνεσης προέκυψε ως ανάγκη νομιμοποίησης της εφαρμοζόμενης πολιτικής.
Το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα αντιμετωπίζοντας αυτή την κρίση πολιτικής διαχείρισης ώθησε τα πράγματα έως τα όρια της μετεξέλιξης της κρίσης πολιτικής σε κρίση της δημοκρατίας, αφήνοντας άφωνη όλη τη χώρα.
Όλοι οι χειρισμοί του κατέδειξαν την αδήριτη και επιτακτική ανάγκη για ριζική αλλαγή του, η οποία βεβαίως μπορεί και πρέπει να προκύψει μόνο από τη λαϊκή ετυμηγορία. Η άρνηση προσφυγής σε αυτήν, και με την παρέμβαση των δανειστών, αποτελεί μια προβληματική εξέλιξη. Διότι ενισχύει την αντίληψη ότι οι πολιτικές ορίζονται από τις επείγουσες ανάγκες της οικονομίας. Ότι είναι αναγκαίο και φυσικό να περιοριστεί η εγκριτική δικαιοδοσία του λαού.
Μετά από τη διελκυστίνδα ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ που εξάντλησε τις αντοχές της κοινωνίας και περιείχε θεσμικές αποκλίσεις, συγκροτήθηκε η νέα τρικομματική κυβέρνηση υπό τον κ. Παπαδήμο.
Οι διαδικασίες για τη συγκρότηση νέου κυβερνητικού σχήματος καθορίζονταν από την απαίτηση των εταίρων μας για ευρύτερη συναίνεση, με σκοπό να διασφαλιστεί η αποδοχή και η εφαρμογή της συμφωνίας της 26ης Οκτωβρίου και των μέτρων που τη συνοδεύουν. Δεν υπήρξε ούτε ελάχιστο περιθώριο για ρυθμίσεις χωρίς προαπαιτούμενο την εφαρμογή της ίδιας οικονομικής πολιτικής. Αυτή η απαίτηση, περιόριζε εξ αντικειμένου τη δημιουργία της κυβέρνησης στο πλαίσιο των δυνάμεων ενός συγκεκριμένου τμήματος του πολιτικού συστήματος. Αν επιδιωκόταν η συγκρότηση κυβέρνησης εθνικής σωτηρίας θα ήταν άλλες οι διαδικασίες που θα ακολουθούνταν και άλλα τα πολιτικά ζητούμενα.
Η τελική επιλογή ως νέου πρωθυπουργού μιας προσωπικότητας καταξιωμένης στον τραπεζικό και οικονομικό χώρο δεν αλλάζει τη βασική διάσταση των πραγμάτων. Η σύνθεση της κυβέρνησης και οι προγραμματικές δηλώσεις της έδειξαν ότι η λύση που δόθηκε παραμένει εντός της ίδιας πολιτικής και δεσμεύεται από αυτήν, ως λογικό επακόλουθο των σημερινών κοινοβουλευτικών συσχετισμών.
Για αυτό και αυτή η κυβέρνηση παρά το ότι στηρίζεται από ένα ευρύτερο μπλοκ πολιτικών δυνάμεων, θα αντιμετωπίζει τη διαρκή συρρίκνωση της κοινωνικής βάσης υποστήριξης της. Θα αντιμετωπίζει αυτή τη συρρίκνωση διότι συνειδητοποιείται ευρύτερα ότι η πολιτική της συνιστά ένα τούνελ θυσιών χωρίς δίκαιη κατανομή και χωρίς προοπτική εξόδου. Δηλαδή μια αποτυχημένη οδό για τη σωτηρία της χώρας.
Η στάση της Δημοκρατικής Αριστεράς σε αυτές τις εξελίξεις στηρίχθηκε σε δύο βασικά στοιχεία. Το πρώτο ότι έχουμε σαφή πολιτική διαφορά με τα κόμματα ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΛΑΟΣ αφού διατυπώνουμε μια διαφορετική πολιτική πρόταση αντιμετώπισης της κρίσης. Μια πρόταση που ενώ λαμβάνει υπόψη τους περιορισμούς και τους συσχετισμούς της κρίσης, δεν εγκλωβίζεται εντός αυτών. Το δεύτερο ότι δεν συμπλέουμε με το πολιτικό σύστημα που οδήγησε τα πράγματα έως εδώ. Τα δύο αυτά στοιχεία είναι καθοριστικής σημασίας και στη συνέχεια με την κατάθεση της δικής μας συμβολής στο κύριο ζήτημα που είναι η σωτηρία της χώρας, με την κοινωνία όρθια και την οικονομία ζωντανή.
Διότι η διεκδίκηση μιας ορθολογικής και στοιχειωδώς αποτελεσματικής διαχείρισης ,ακόμη και η επιδίωξη να επιτυγχάνεται κοινός πολιτικός τόπος όπου αυτό είναι δυνατόν, δεν συνεπάγεται συναίνεση στις ασκούμενες πολιτικές και στα επώδυνα μέτρα που θα ληφθούν στη συνέχεια.
Διότι το να απαιτείς από το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα - στη βάση των σημερινών κοινοβουλευτικών συσχετισμών - να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που έχει για τη διασφάλιση της αυτονόητης κυβερνητικής συνέχειας έως τις εκλογές, δεν προϋποθέτει τη συμμετοχή σε κυβερνητικές λύσεις που το ίδιο συγκροτεί.
Διότι ο πολιτικός μας πολιτισμός δε σημαίνει και αποδοχή της συμμετοχής της ακροδεξιάς στην πολιτική διεύθυνση της χώρας.
Διότι η ευθύνη της Δημοκρατικής Αριστεράς έναντι της χώρας δε σημαίνει ταύτιση με μια πολιτική που θεωρούμε ότι δεν είναι βιώσιμη οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά. Όλο το προηγούμενο διάστημα η Δημοκρατική Αριστερά ως δύναμη ευθύνης για την κοινωνία και τη χώρα :
- Έθεσε με σαφήνεια ως κύριο στόχο την παραμονή στο ευρώ και το ευρωπαϊκό πλαίσιο και υποστήριξε την προώθηση ενός πλέγματος μέτρων ευνοϊκού ευρωπαϊκού διακανονισμού αλλά και εσωτερικών αλλαγών δημοσιονομικής εξυγίανσης.
- Εντόπισε με θάρρος την ανάγκη αλλαγής των κοινωνικοπολιτικών στάσεων και υπέρβασης των διάχυτων νοοτροπιών χαμηλής απόδοσης, μειωμένης κοινωνικής ευθύνης, ατομικού σφετερισμού του δημόσιου χώρου.
- Αναγνώρισε την ανάγκη η χώρα να ανταποκριθεί στις διεθνείς υποχρεώσεις της και με αυτή την έννοια δε συντάχθηκε με την άποψη του επιθετικού μονομερούς κουρέματος του χρέους.
- Πήρε σαφείς αποστάσεις από κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις που αποσταθεροποιούν την πολιτική κατάσταση, όπως αυτές που διαδραματίστηκαν στις παρελάσεις της 28ης Οκτωβρίου.
- Εκφώνησε ένα πολιτικό λόγο μη λαϊκίστικο και κατέθεσε ρεαλιστικές εναλλακτικές προτάσεις.
- Συμμετείχε στη δημόσια διαβούλευση και πολιτική αντιπαράθεση με πνεύμα θετικής συμβολής.
Συνολικά η Δημοκρατική Αριστερά, σε λογική συνέχεια με το στόχο παραμονής της χώρας στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, επιδίωξε και επιδιώκει να αυξήσει και όχι να μειώσει τη διαπραγματευτική ικανότητα του ελληνικού κράτους έναντι των δανειστών του.
Η Δημοκρατική Αριστερά έχει τη δική της πρόταση στον αγώνα σωτηρίας της χώρας. Πιστεύει ότι ένας άλλος δρόμος είναι εφικτός για τη διάσωση της χώρας με νέες διαδικασίες και άλλες πολιτικές. Ένας δρόμος που:
- Θα ανταποκρίνεται στην απαίτηση το ελληνικό κράτος να υπάρξει με την κοινωνία όρθια.
- Θα απαντά στις άμεσες ανάγκες και θα στηρίζει μια συντεταγμένη κοινωνική προσαρμογή
- Θα κινητοποιεί τις κοινωνικές δυνάμεις της εργασίας, του πολιτισμού, των λειτουργημάτων και της υγιούς επιχειρηματικότητας
- Θα οδηγεί σε μια ανάπτυξης νέου τύπου.
Η συμβολή αυτής της προγραμματικής μας αντιπολίτευσης μας είναι σημαντικότατη σε αυτή τη φάση. Διότι η αμφισβήτηση των κυρίαρχων πολιτικών από τέτοιες θέσεις μειώνει τις αρνητικές επιπτώσεις, διευκολύνει την αλλαγή των συσχετισμών και δημιουργεί προϋποθέσεις για την αλλαγή των πολιτικών.
Έχουμε υποστηρίξει ότι κύριος στόχος πρέπει να είναι η ανάταξη της χώρας και η παραμονή της στην ευρωζώνη. Η επιλογή μας αυτή γίνεται χωρίς αμφισημίες και με δεδομένη τη διαφωνία μας με τις πολιτικές του διδύμου του γαλλογερμανικού άξονα. Μέσα όμως στην Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δώσουμε τη δύσκολη μάχη της δημοσιονομικής εξυγίανσης, της επαναθεμελίωσης της οικονομίας και της δημιουργίας μιας Ελλάδας που θα βρίσκεται σε τροχιά πραγματικής σύγκλισης με τις ισχυρές χώρες.
Η επιστροφή της χώρας στη δραχμή είναι ένα καταστροφικό ενδεχόμενο. Θα οδηγήσει τη χώρα σε απομόνωση και θα δημιουργήσει τεράστια οικονομικά προβλήματα. Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα καταρρεύσει. Η νέα δραχμή δε θα γίνεται αποδεκτή σε πολλές διεθνείς αγορές κρίσιμων αγαθών. Θα υπάρξει ανικανότητα καταβολής μισθών, συντάξεων, κοινωνικών δαπανών. Και βεβαίως το ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών θα ανατραπεί με το δεδομένο ότι θα χρωστάμε σε ευρώ και θα πληρώνουμε με δραχμές.
Ο στόχος για παραμονή στο ευρώ αφορά την επιδίωξη για μια Ελλάδα υψηλής απόδοσης σε επίπεδο οικονομικό, λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών και διασφάλισης δικαιωμάτων. Και όχι βεβαίως μια Ελλάδα ερειπωμένη οικονομικά και κοινωνικά.
Αυτός ο στόχος για τη χώρα συνδυάζεται με τον αγώνα για προοδευτικές αλλαγές στην Ευρώπη ώστε :
- να προωθηθούν διαδικασίες ελέγχου και μείωσης επιρροής του συμπλέγματος χρηματαγορών, μεγάλων τραπεζών και πολυεθνικών.
- να αντικατασταθεί η περιοριστική οικονομική λογική που πνίγει την ανάπτυξη και να προωθηθεί η αειφόρος ανάπτυξης με επικέντρωση στην απασχόληση και την κοινωνική συνοχή.
- να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, η συνοχή των κρατών μελών και η συνανάπτυξη.
- να κατοχυρωθεί η ισοτιμία στις σχέσεις μεταξύ των εταίρων και η δημοκρατική διαχείριση όλων των νέων διαδικασιών συντονισμού.
Παλεύουμε για μια Ελλάδα με την οικονομία ζωντανή και την κοινωνία όρθια. Με συντεταγμένη κοινωνική προσαρμογή και επανεκκίνηση σε νέες ράγες. Αγωνιζόμαστε για μια Ευρώπη πολιτικά ενοποιημένη, ομοσπονδία ισότιμων εταίρων, δημοκρατικά συγκροτημένη, κοινωνικά ισχυρή, πρωταγωνίστρια της αειφόρου ανάπτυξης και των αναβαθμισμένων κοινών αγαθών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Η κρίση του ευρώ επιβάλλει μια συνολική λύση για όλες τις χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους. Μια τέτοια λύση θα πρέπει να περιλαμβάνει :
- την έκδοση ευρωομόλογου για τη χρηματοδότηση ενός ευρωπαϊκού σχεδίου επενδύσεων,
- την ενίσχυση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού,
- τη δημιουργία μηχανισμού κοινής διαχείρισης του χρέους με τη μεταφορά μέρους του χρέους στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
- την ταχεία συγκρότηση των σταθεροποιητικών μηχανισμών, που εντός του 2012.
- τέλος καθίσταται επιτακτική ανάγκη η ουσιαστική ενεργοποίηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, στην κατεύθυνση της εκτύπωσης ευρώ και της ανάληψης τουλάχιστον του 60% του χρέους των κρατών μελών.
Για να προωθηθούν τέτοιες πολιτικές είναι αναγκαίος ο συντονισμός των οικονομικών πολιτικών. Για να μην είναι ο οικονομικός συντονισμός μια επιβολή ενός υπερδιευθυντηρίου χρειάζεται μια Ε.Ε. πολιτικά ενοποιημένη σε βηματισμό προς ομοσπονδοποίηση. Που θα πηγαίνει πέραν της δημοσιονομικής και οικονομικής εντολής και θα περιλαμβάνει επίσης την κοινή ασφάλεια, την ενέργεια, τη μετανάστευση, το περιβάλλον και την εξωτερική πολιτική. Με αποφασιστικό ρόλο του Ευρωκοινοβουλίου και των άλλων δημοκρατικών θεσμών.
Αυτή η Ευρώπη θα κτυπά δημοκρατικά και αλληλέγγυα και όχι γερμανικά. Σε αυτή την Ευρώπη η Ευρωπαϊκή Γερμανία θα έχει το ειδικό βάρος που προκύπτει από την πληθυσμιακή και οικονομική δύναμη της εντός του πλαισίου της ευρωπαϊκής συνανάπτυξης. Σε αυτή την ενωμένη Ευρώπη θα δημιουργείται ο ευρωπαϊκός πατριωτισμός και οι νέες μορφές υπερκρατικής δημοκρατίας.
Άλλως η Ευρώπη θα αποσταθεροποιηθεί μη μπορώντας να αντιμετωπίσει την κρίση χρέους και την επίθεση των αγορών.
Εμείς πιστεύουμε ότι η Ευρώπη πρέπει να προχωρήσει μπροστά και ότι πρέπει να επιταχυνθούν τα βήματα προς την ουσιαστική πολιτική ενοποίηση της.
Έχουμε σταθερό τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό μας και πιστεύουμε ότι αυτός είναι χρήσιμος και αναγκαίος για τη χώρα μας. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν φωνές μέσα στον ευρωπαϊκό χώρο, που εισηγούνται είτε την απομάκρυνση της χώρας από την ευρωζώνη είτε τη μετατροπή της Ευρώπης σε μια Ευρώπη δύο ζωνών. Διεκδικούμε την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στην προσπάθεια εξόδου από την κρίση. Σπαταλήσαμε μια ευκαιρία και είχαμε μειωμένη προσοχή την περίοδο που ενδυνάμωνε ο ανταγωνισμός, αλλά δικαιούμαστε το σεβασμό και την ισότιμη αντιμετώπιση.
Στο πλαίσιο αυτής της λογικής κρίνω ότι το θέμα των γραπτών εγγυήσεων που ζητούνταν από θεσμικούς παράγοντες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τις αποφάσεις της 26ης Οκτωβρίου, δεν εδράζεται στο θεσμικό πλαίσιο της Ένωσης και υπήρξε καθ’ υπερβολήν. Θεώρησα ότι η αξίωση των Ευρωπαίων δεν είναι τίποτε άλλο παρά η επίδειξη μιας πίεσης εν όψει όσων πρόκειται να δρομολογηθούν ή να συμβούν περαιτέρω. Αναμένω νέα μέτρα. Και αναμένω και μεγαλύτερες πιέσεις.
Κάλεσα τον κ. Σαμαρά να υπερβεί την αντιφατικότητα των ενεργειών του και να αναζητήσει λύση που δεν θα ήταν ακριβώς η επιστολή που ζητείτο. Αυτό θα του έδινε τη δυνατότητα να ισορροπήσει εν μέσω αντίρροπων δυνάμεων του κόμματός του και της αμφισβήτησής του από την Ευρώπη. Τα πράγματα οδηγήθηκαν τελικά στον απεγκλωβισμό.
Θα ήθελα όμως να διατυπώσω την άποψη ότι στην ουσία αυτό που ζητείται είναι η δέσμευση και για το μέλλον, έως το 2015 και αυτό μάλιστα χωρίς εκλογές.
Επισημαίνω, όμως, την ανάγκη η χώρα και οι πολιτικοί ηγέτες να τοποθετούνται επί της ουσίας των σχέσεων στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Το κύριο ζήτημα αυτή την περίοδο δεν είναι η υπογραφή σε μια πολιτική στην οποία μάλιστα ήδη έχει δοθεί ψήφος εμπιστοσύνης. Είναι το τι λέει κάθε κόμμα για τον προωθούμενο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών που δίνει δικαιώματα παρεμβάσεων των κοινοτικών μηχανισμών σε θέματα οικονομικών και δημοσιονομικών πολιτικών του κάθε κράτους μέλους όπως έγκριση προϋπολογισμού, διόρθωση υπερβολικού δημόσιου ελλείμματος, διόρθωση μακροοικονομικών ανισορροπιών. Εκεί πρέπει να μεταφερθεί η συζήτηση υπό το πρίσμα 2 παραμέτρων. Πως αυτό θα γίνεται μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες και πως θα συμμετέχει η χώρα μας, δηλαδή τι θα προβλέπει για τα κράτη που βρίσκονται σε δημοσιονομική αστάθεια.
Το αμέσως επόμενο διάστημα η κυβέρνηση πρέπει να διασφαλίσει ότι ή όποια παρακολούθηση των διαδικασιών υλοποίησης από κοινοτικούς μηχανισμούς θα αφορά τις τεχνικές πλευρές των ζητημάτων και δε θα συνιστά βαρύτατη εποπτεία της χώρας. Με δεδομένο ότι αυτή η κυβέρνηση θα ψηφίσει τον προϋπολογισμό και θα υπογράψει τη δανειακή σύμβαση και τους σχετικούς εφαρμοστικούς νόμους, η χώρα και η κοινωνία βρίσκονται αντιμέτωπη με μεγάλα ζητήματα που έχουν σχέση με:
Την τελική ρύθμιση των όρων εθελοντικής μείωσης των ιδιωτών
Η συμφωνία των ηγετών της Ευρωζώνης με τους ιδιώτες επενδυτές προβλέπει την εθελοντική μείωση κατά 50% της ονομαστικής αξίας των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου. Όμως το ύψος των επιτοκίων και η διάρκεια των νέων ομολόγων μένει να καθορισθεί με νέα συμφωνία. Οι όροι ανταλλαγής βεβαίως πρέπει να ικανοποιούν τους ιδιώτες ομολογιούχους ώστε η συμμετοχή τους να ξεπεράσει το 90 %.
Όμως αυτό δε σημαίνει αποδοχή των όρων που θέτουν για μεγαλύτερο επιτόκιο της τάξεως του 8%, ενώ την 26η Οκτωβρίου προβλεπόταν επιτόκιο 5%-6%. Ούτε βέβαια να συνδυαστούν οι αποδόσεις των ομολόγων με τους ρυθμούς ανάπτυξης που θα έχει η Ελλάδα τα επόμενα χρόνια. Πολύ περισσότερο δε σημαίνει αποδοχή της μετατροπής του δικαίου που ρυθμίζει τα ελληνικά ομόλογα από ελληνικό σε βρετανικό που είναι επαχθές για το δανειζόμενο.
Την προστασία του συλλογικού συμφέροντος στη διαδικασία αλλαγών στο τραπεζικό σύστημα
Είναι γνωστό ότι οι τράπεζες μετά το κούρεμα θα χρειαστούν κεφάλαια για να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους βάση. Είναι πιθανή η συμβολή του κράτους στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Υποστηρίζουμε ότι αυτή η οικονομική συμβολή πρέπει να γίνει με τη λήψη κοινών μετοχών. Αυτό σημαίνει ότι στο μέλλον το κράτος θα μπορεί να πάρει πίσω τα χρήματα που κατέβαλε πουλώντας το μερίδιο του. Επίσης θα μπορεί να κρατήσει τα απαραίτητα μερίδια ώστε να δημιουργηθεί ένας δημόσιος πυλώνας στο τραπεζικό σύστημα που η κρίση έδειξε ότι είναι απαραίτητος.
Την προστασία των συντάξεων και τη διαφύλαξη της προοπτικής των ασφαλιστικών ταμείων
Τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία καλούνται να υποστούν κούρεμα 12.5 δις . Υποστηρίζουμε την εξεύρεση μηχανισμού κάλυψης των απωλειών για να μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις προς τους ασφαλισμένους. Και βεβαίως δε βοηθά σε αυτή την κατεύθυνση η μειωμένη επιχορήγηση που προβλέπεται στο σχέδιο κρατικού προϋπολογισμού. Η ανάγκη αυτή είναι επείγουσα και ανεξάρτητη από τις αναμορφώσεις του ασφαλιστικού συστήματος και τη λήψη μέτρων που προτείναμε.
Επίσης αποκτά ιδιαίτερη σημασία η εντατικοποίηση των προσπαθειών για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής, τον περιορισμό της ανασφάλιστης εργασίας και την είσπραξη των καθυστερούμενων οφειλών.
Την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας με διαφύλαξη του δημόσιου συμφέροντος:
Είμαστε κατηγορηματικοί ότι είναι επιτακτική η ανάγκη για εξυγίανση του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Είμαστε όμως το ίδιο κατηγορηματικά αντίθετοι με την προσέγγιση των νεοφιλελεύθερων και των πιστωτών ότι όσο μικρότερο κράτος τόσο το καλύτερο.
Πιστεύουμε ότι το ζητούμενο είναι το αποτελεσματικό και παραγωγικό κράτος. Με αυτή την έννοια πράγματι το δημόσιο μπορεί να απαλλαγεί από επιχειρήσεις που δεν προσφέρουν τίποτα στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος αλλά αντίθετα είναι πηγή αναποτελεσματικότητας και διαφθοράς. Επίσης είναι υπαρκτό το θέμα της συμβολής των ιδιωτικοποιήσεων στη μείωση του χρέους.
Όμως υπάρχουν 3 περιορισμοί τόσο ότι αφορά την έκταση όσο και το χρονοδιάγραμμα. Αυτοί είναι:
- η διαφύλαξη του στρατηγικού ρόλου του κράτους για τις μελλοντικές γενιές
- η αποφυγή περαιτέρω αύξησης της ανεργίας
- η εξασφάλιση ενός λογικού τιμήματος.
Με μια τέτοια προσέγγιση το συνολικό ποσό και το χρονοδιάγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων θα προέκυπτε κατά περίπτωση και όχι όπως τώρα που γίνεται μόνο με την λογική των αναγκών εξυπηρέτησης του χρέους.
Η δική μας προσέγγιση έχει και κόκκινες γραμμές. Δεν πρέπει να πωληθεί η ΕΥΑΘ. Δεν πρέπει να πωληθούν τα 180 στρέμματα του εκθεσιακού χώρου της ΔΕΘ στο κέντρο του πολεοδομικού συγκροτήματος. Στον Λιμάνι πρέπει να διατηρηθεί πλειοψηφικό πακέτο από το δημόσιο και να υπάρξουν συμβάσεις παραχώρησης σε ιδιώτες σε αυστηρά καθορισμένα πλαίσια και με προστασία του δημόσιου συμφέροντος. Έχει αποδειχθεί σε πλείστες περιπτώσεις διεθνώς ότι αυτή η μορφή προσφέρει τα ίδια έσοδα και ταυτόχρονα διατηρεί κυρίαρχο το ρόλο του δημόσιου.
Από την πρώτη στιγμή ταχθήκαμε υπέρ της αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του δημοσίου. Η καταγραφή και η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας με διαφάνεια και ρήτρα περιβαλλοντικής προστασίας, αποτελεί μια επιλογή ορθολογισμού, αλλά και δικαιοσύνης, ιδίως στις σημερινές δραματικές συνθήκες.
Την ουσιαστική ανασυγκρότηση του δημόσιου τομέα
Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι με το μέτρο της εργασιακής εφεδρείας. Θα οδηγήσει σε απολύσεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και θα τροφοδοτήσει περαιτέρω την ανεργία. Υποστηρίζουμε ότι η αντιμετώπιση του ζητήματος του πλεονάζοντος προσωπικού πρέπει να γίνει μόνο και αποκλειστικά με ανακατανομή των ανθρώπινων πόρων και με τη «συνταξιοδοτική ωρίμανση». Εξάλλου, όταν η κυβέρνηση επιβάλλει την εργασιακή εφεδρεία και προωθεί απολύσεις, δεν υπολογίζει ούτε το κόστος της ανεργίας που θα διογκωθεί, ούτε το κόστος της κοινωνίας που γεμίζει ανέργους.
Υπάρχουν σημαντικά περιθώρια μεγάλων τομών, οι οποίες αναμφισβήτητα θα πλήξουν προνομιακές ρυθμίσεις του πελατειακού κράτους που διαχρονικά αυτό οργάνωσε. Αυτές πρέπει να καταργηθούν. Οι μεγάλες τομές, αναγκαίες σε κάθε περίπτωση, πρέπει να γίνουν χωρίς να «ματώσει» η κοινωνία και να εξασφαλίζουν τη συναίνεσή της. Η μέθοδος και το περιεχόμενο των μεταρρυθμίσεων, οι διαδικασίες τους και η διαφάνειά τους, είναι τα κρίσιμα στοιχεία για την αναγκαία κοινωνική συμφωνία.
Την αντιμετώπιση του προβλήματος εικονικού Προϋπολογισμού
Όταν για τέταρτη συνεχή χρονιά θα συνεχιστεί η ύφεση, το κυνήγι της εμφάνισης πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2012 προκαλεί μεγάλη ανησυχία στην κοινωνία. Η νέα κυβέρνηση θα βαδίσει και πάλι στην πεπατημένη του εικονικού προϋπολογισμού αλλά και της σταθερής κατεύθυνσης περαιτέρω συμπίεσης των συνήθων υποζυγίων.
Τούτες τις δύσκολες ώρες για την κοινωνία επιβάλλεται η άμεση λήψη μέτρων για την προστασία των αδύναμων στρωμάτων για την ανάσχεση της ανεργίας και την εκκίνηση της αναπτυξιακής και παραγωγικής διαδικασίας.
Σε ό,τι αφορά την αύξηση των δημοσίων εσόδων, κατευθυντήρια θέση μας είναι η διεύρυνση της φορολογικής βάσης με δραστική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής, της φοροκλοπής και της εισφοροδιαφυγής. Απαραίτητη σε αυτή την κατεύθυνση είναι η ουσιαστική λειτουργία των ελεγκτικών και εισπρακτικών μηχανισμών του κράτους.
Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να εξετασθεί η ουσιαστική προώθηση διαδικασιών για την καταβολή εκ των υστέρων του ανάλογου αντιτίμου από όσους δεν δικαιολογούν το πόθεν έσχες των περιουσιακών τους στοιχείων Έχουμε καταθέσει τις προτάσεις μας για:
- τον εντοπισμό και φορολόγηση καταθέσεων Ελλήνων πολιτών σε τράπεζες στην αλλοδαπή.
- τον έλεγχο των καταθέσεων που η προέλευσή τους δεν μπορεί να δικαιολογηθεί.
- Τη θέσπιση νόμου που θα υποχρεώνει όλους τους δημόσιους υπαλλήλους και τους ιδιοκτήτες μεγάλης ακίνητης περιουσίας να δηλώνουν τη συμμετοχή τους σε εξωχώριες (offshore) εταιρείες.
- τη φορολόγηση της εκκλησιαστικής και μοναστηριακής περιουσίας
Χιλιάδες νοικοκυριά, έχουν πραγματική και πλήρη αδυναμία να πληρώσουν το απαράδεκτο τέλος ακινήτων και αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος. Η κυβέρνηση οφείλει να δώσει σαφή και συγκεκριμένη εντολή στη ΔΕΗ να μην προχωρήσει σε διακοπές ρεύματος και άμεσα να προβεί σε Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για την εξαίρεση από το μέτρο, με ρυθμίσεις και κριτήρια εισοδηματικού και κοινωνικού χαρακτήρα.
Ότι αφορά τις δαπάνες το ζητούμενο είναι η υλοποίηση της προβλεπόμενης περιστολής δαπανών (5 δις το 2012-2013) να γίνει μέσα από την εξάλειψη της υπερτιμολόγησης των δαπανών και όχι μέσα από μέτρα που συρρικνώνουν το εισόδημα των υπαλλήλων.
Την αντιμετώπιση της ύφεσης
Θεωρούμε αναγκαία μέτρα:
- Την άμεση χρηματοδότηση της αγοράς εκκινώντας από την καταβολή των υποχρεώσεων του κράτους και την εύρεση καναλιού χρηματοδότησης για όσο διάστημα οι τράπεζες βρίσκονται στη φάση της ανακεφαλαιοποίησης.
- Την προώθηση της συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας επενδύσεων σε δημόσια έργα με κριτήριο την αναπτυξιακή τους στόχευση, τις εξωτερικές οικονομίες και τη μόχλευση.
- Την αντιμετώπιση της διαφθοράς, τη μείωση της γραφειοκρατίας και την απλούστευση του νομοθετικού πλαισίου, μέτρα που θα αντιμετωπίσουν κατά 50% το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας.
- Τη διεκδίκηση στα όργανα της ΕΕ ενός αναπτυξιακού πακέτου επενδυτικών δραστηριοτήτων για την αναπτυξιακή ώθηση της οικονομίας µε τη σύμπραξη του προϋπολογισμού, του ΕΣΠΑ, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και ad hoc μηχανισμών.
Την ανάπτυξη της κοινωνικής πολιτικής Σε δύσκολους καιρούς είναι απαραίτητη η λήψη μέτρων κοινωνικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να προωθηθούν άρση της πολιτικής για τις συλλογικές συμβάσεις, άμεσα μέτρα ενίσχυσης της απασχόλησης αξιοποιώντας και το ΕΣΠΑ και δημιουργία δικτύου ανακούφισης των χειμαζόμενων στρωμάτων".