H μαζική εξάπλωση των Ανεμογεννητριών θα έχει τεράστια επίπτωση στο Λακωνικό τοπίο

Εισήγηση Δημήτρη Ε. Πολλάλη, Προέδρου της Ένωσης Ξενοδοχείων Λακωνίας, κατά την εκδήλωση που διοργάνωσε ο ΣΥΡΙΖΑ -ΕΚΜ ΛΑΚΩΝΙΑΣ στις 28 Απριλίου 2013, στο ξενοδοχείο Sparta Inn στη Σπάρτη, αναφορικά με τον Ενεργειακό Χωροταξικό Σχεδιασμό της Λακωνίας.

Από τα μεγαλύτερα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας, ο τουρισμός, είναι ένα κοινωνικό και οικονομικό φαινόμενο που μπορεί να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην εκκίνηση της ελληνικής οικονομίας και την έξοδο μας από την κρίση.

Ο τουρισμός αποτελεί κεντρικό πυλώνα ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, με σημαντική συνεισφορά στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν και στην απασχόληση.

Η τουριστική “βιομηχανία” προσφέρει μεγάλη ποικιλία προϊόντων και υπηρεσιών που προέρχονται από επιχειρήσεις οι οποίες ανήκουν σε πολλούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας.

Το τουριστικό κύκλωμα διαμορφώνεται από επιχειρήσεις φιλοξενίας, εστίασης, διασκέδασης, θαλάσσιες και λοιπές μεταφορές, τουριστικά γραφεία κλπ, ενώ άμεσο όφελος έχουν: το εμπόριο, οι επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών, η γεωργία, η κτηνοτροφία, οι κτηματομεσιτικές υπηρεσίες, οι κατασκευές κλπ.

Συνεπώς, η τουριστική διαδικασία δεν είναι υπόθεση μόνον των εμπλεκόμενων με το τουριστικό επάγγελμα, αλλά  υπόθεση όλης εν γένει της κοινωνίας.

Είναι καιρός πλέον να αντιληφθούμε, ότι μέσω της κατάλληλης αξιοποίησης των ευεργετικών πλεονεκτημάτων αλλά και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του τόπου μας, η ανάπτυξη του τουρισμού είναι μονόδρομος για την εξασφάλιση της πολυπόθητης οικονομικής ευημερίας της πατρίδας μας και των πολιτών της.

Ποια όμως είναι αυτά τα ευεργετικά, για την Λακωνία, τουριστικά πλεονεκτήματα;

Η Λακωνία είναι ένας τόπος πολλαπλών εναλλακτικών συνδυασμών, με πολλά και διαφορετικά τουριστικά πρόσωπα, με απαράμιλλα πλεονεκτήματα και μοναδικές δυνατότητες, ένας ευλογημένος τόπο που τα έχει όλα σε αφθονία, στοιχειοθετώντας έτσι ένα πολύτιμο για τη Λακωνία τουριστικό χαρτοφυλάκιο, το οποίο ενδεικτικά περιλαμβάνει:

·         ιστορικούς και πολιτιστικούς θησαυρούς
·         τόπους παραθερισμού
·         απαράμιλλο φυσικό περιβάλλον
·         μεγάλη ακτογραμμή  με τις ομορφότερες και καθαρότερες παραλίες της Μεσογείου
·         ορεινούς προορισμούς
·         τόπους της παράδοσης και των αγροτουριστικών εμπειριών
·         ιερούς τόπους της Χριστιανοσύνης
·         σημεία επαφής με τη φύση μέσω της πεζοπορίας και της άθλησης
·         μοναδική πανίδα και χλωρίδα
·         τοπικά προϊόντα υψηλής ποιότητας και
·         ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες

Η περιοχή.. ο τόπος… η παράδοση… η κουλτούρα… η ιστορία… ο πολιτισμός… το φυσικό περιβάλλον… το τοπίο… και άλλα πολλά, είναι ο πλούτος μας, τα δυνατά χαρτιά της Λακωνίας, ενώ συνοπτικά θα έλεγα ότι θα πρέπει να αισθανόμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι που έχουμε κληρονομήσει το καλύτερο οικόπεδο του πλανήτη.

Αυτόν τον πλούτο, έχουμε καθήκον να τον προστατεύσουμε και να το διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού, να τον διαχειριζόμαστε με σύνεση, έτσι ώστε να τον παραδώσουμε ανέπαφο στις νέες γενεές.

Δυστυχώς όμως, τα τελευταία χρόνια, εξ αιτίας συγκεκριμένων γεγονότων αλλά και αλόγιστων ή άλλων παρεμβάσεων, παρατηρείται το φαινόμενο μετάλλαξη της Λακωνικής φυσιογνωμίας,  ιδιαίτερα στον τομέα του περιβάλλοντος, που σκοπό έχουν την υποβάθμιση όλων των προαναφερθέντων πλεονεκτημάτων που έχει ο τόπος. Τέτοιου είδους απαξιωτικά προς το περιβάλλον περιστατικά, που σημειώθηκαν κατά το παρελθόν, ήταν:

·         Οι πυρκαγιές του 2006 και του 2007
·         Η πρόθεση για κατασκευή εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στα Ασπρούδια της Ελαφονήσου
·         Η βούληση για την τοποθέτησης Βιομηχανικών και άλλων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Ανεμογεννήτριες - Φωτοβολταϊκά Πάρκα κλπ)

Με βάση δε τον ενεργειακό χωροταξικό σχεδιασμό της Πελοποννήσου, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στον νομό Λακωνίας από Β.ΑΠΕ, προβλέπεται να είναι περίπου δύο φορές η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται σήμερα από τον ηλεκτρικό σταθμό της Μεγαλόπολης.

Η προτεινόμενη τεραστίου μεγέθους επενδυτική δραστηριότητα των τελευταίων χρόνων, που απειλεί να μετατρέψει το τόπο μας - τη Λακωνία μας, σε βιομηχανική ζώνη παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, απέχει μακράν από τη φιλοσοφία και τις πρακτικές της πράσινης και αειφόρου ανάπτυξης.

Και επειδή όλοι καθημερινά μιλάμε για ανάπτυξη, ως τρόπο διεξόδου από την κρίση, τελικά έχουμε μπει ποτέ στη διαδικασία του ορισμού των χαρακτηριστικών αυτής της ανάπτυξης; Έχουμε επιτέλους καταλήξει τι είδους ανάπτυξη ονειρευόμαστε για τη Λακωνία;

Με αυτόν τον τρόπο θέλουμε να γίνει η περίφημη ανάπτυξη στη Λακωνία;

Ο καταγόμενος από τη Χίο Αρχιτέκτονας και Ακαδημαϊκός, Δημήτρης Πικιώνης, που έζησε κατά το διάστημα από το 1887 έως το 1986, σε μια από τις ομιλίες του για το περιβάλλον και το τοπίο, έλεγε…..

“Η Γη τούτη αν είχε μιλιά, και έχει, αλλά δεν την ακούμε, θα έλεγε: Δειλοί και αμαθείς και βάρβαροι τι κάνετε; Τι αφανίζεται; Δεν ξέρετε ότι είμαι η μητέρα κι η τροφός, το λίκνο, η κοιτίδα, η μήτρα της περασμένης δόξας και της μελλούμενης;”

Ως εκ τούτου, η μαζική εξάπλωση των Ανεμογεννητριών και μάλιστα των Β.ΑΠΕ, θα έχει τεράστια επίπτωση στο Λακωνικό τοπίο, τόσο εξ αιτίας του ασυμβίβαστου μεγέθους των, όσο και εξ αιτίας των εκτεταμένων επεμβάσεων (διανοίξεις δρόμων – δίκτυα μεταφοράς κλπ).

Εξ αιτίας και μόνο της οπτικής όχλησης και της ανεπανόρθωτης βλάβης του τοπίου, καταστρέφεται για πάντα  η δυνατότητα για εναλλακτικές μορφές τουρισμού, καθώς επίσης και η εν γένει ανάπτυξη του τόπου, η οποία βασίζεται στην ήπια τουριστική επιχειρηματικότητα.

Οπτικά, μια μεγάλη ανεμογεννήτρια διακρίνεται από απόσταση 40 χιλιομέτρων, μιας και το ύψος της ξεκινά από 65 μέτρα και μπορεί να φτάσει έως και τα 200 μέτρα.

Αλήθεια!!! Ποιος Έλληνας ή ξένος θα θέλει, όπου σταθεί και όπου βρεθεί, να βλέπει κρεουργημένη γη και ασύλληπτα εκατοντάμετρα μπουριά που θα είναι ορατά από κάθε σημείο.

Ως εκ τούτου, έχουμε υπέρτατο χρέος σήμερα, να αποτρέψουμε αυτή τη καταστροφή.

Η οικονομία της Λακωνίας, κατά κύριο λόγο, εξαρτάται πλήρως από τη σωστή διαχείριση και διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, γύρω από την μοναδικότητα και ιδιαιτερότητα του οποίου αναπτύσσεται ο Τουρισμός, ο Πολιτισμός και ο πρωτογενής τομέας.

Η ενδεχόμενη απαξίωση του φυσικού περιβάλλοντος και η μετατροπή των ακτών σε εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, θα έχει ως συνέπεια την οικονομική και κοινωνική καταστροφή, αλλά το κυριότερο θα πλήξει ολοκληρωτικά τον τουριστικό τομέα, καθώς επίσης και την όποια προοπτική για τουριστική ανάπτυξη.

Σύμφωνα με εμπεριστατωμένες μελέτες που έχουν εκπονηθεί στην Σκωτία, Ουαλία, Ροντ Αϊλαντ ΗΠΑ κλπ, προκύπτει ότι οι τέσσερις στους πέντε επισκέπτες προτιμούν να επισκεφτούν ένα αναλλοίωτο από τέτοιες ανθρώπινες παρεμβάσεις περιβάλλον. Άρα οι βιομηχανικές ανεμογεννήτριες με την οπτική ρύπανση που προκαλούν δεν είναι συμβατές με την τουριστική δραστηριότητα.

Στη Δανία σε περιοχές εγκατάστασης αιολικών σταθμών, οι αξίες των σπιτιών και οικοπέδων παρουσίασαν πτώση μέχρι και 40% (πηγή: Έκθεση Διεθνούς Εταιρείας Ακινήτων).

Ειδικότερα, οι τουριστικές υποδομές (ξενοδοχεία, εστιατόρια κλπ) απαξιώνονται πλήρως, αφού πλέον δεν μπορούν να προκαλέσουν ενδιαφέρον μεταπώλησης.

Από τις ίδιες μελέτες προκύπτει ότι το 35% των ερωτηθέντων, απάντησαν κατηγορηματικά ότι θα μείνουν μακριά από οποιαδήποτε περιοχή, στις οποίες υπάρχουν ανεμογεννήτριες.

Απ’ όλα τα προαναφερθέντα, προκύπτει το συμπέρασμα ότι η δίχως συγκεκριμένη χοροθέτηση για την τοποθέτηση Β.ΑΠΕ στη Λακωνία, θα προκαλέσει αισθητική και περιβαλλοντική υποβάθμιση, σε συνδυασμό με τις αρνητικές επιπτώσεις στον τουρισμό, με αποτέλεσμα αφενός μεν, την μείωση των τιμών των ακινήτων, αφετέρου δε, την  μείωση των εισοδημάτων των κατοίκων.

Οι μικρές ατομικές και οικογενειακές επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται στο χώρο του τουρισμού  θα κλείσουν οριστικά, αφού οι χιλιάδες επισκέπτες της Λακωνίας, που θα έρχονται για να απολαύσουν με ευχαρίστηση τα δώρα της φύσης, δεν θα έχουν πλέον αυτή τη δυνατότητα.

Μεταξύ των άλλων παραπλανητικών υποσχέσεων, κάποιοι επιτήδειοι επενδυτές του είδους, προσπάθησαν να παρουσιάσουν την εγκατάσταση των Β.ΑΠΕ και ως λύση κατά της ανεργίας, γεγονός που εκ των υστέρων αποδείχτηκε μύθος, διότι σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, για κάθε περίπου 6 εκατομμύρια ευρώ επιδότησης, στην εγκατάσταση Β.ΑΠΕ, δημιουργούνται μια έως το πολύ δυο θέσεις εργασίας, ενώ το ποσό αυτό αν επενδυόταν σε άλλους τομείς της οικονομίας θα πολλαπλασίαζε κατά πολύ τις θέσεις εργασίας.

Ενδεικτικά:

·         Η “ΑΚΤΙΝΑ ΛΑΚΩΝΙΑΣ” για φωτοβολταϊκό σταθμό 6MW στο Ξηροκάμπι επιχορηγήθηκε με 5.100.000 ευρώ, σε συνολική δαπάνη 17.000.000 ευρώ, δημιούργησε 2 θέσεις εργασίας.
·         Η “ΑΙΟΛΙΚΗ ΜΠΕΛΕΧΕΡΙ” για αιολικό 19,8 MW επιχορηγήθηκε με 9.944.200 €, σε συνολική δαπάνη 24.860.500 €, δημιούργησε 2 θέσεις εργασίας.
·         Η “ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ” για επιπλέον 24 ΜW, σε ήδη εγκατεστημένα 24 MW αιολικών, επιχορηγήθηκε με 7.218.000 € και δεν δημιουργήθηκε καμία επιπλέον θέση εργασίας.

Ευτυχώς, που ο νέος Επενδυτικός Νόμος βάζει “μαχαίρι” στα κίνητρα για τις ΑΠΕ, καθώς στο εξής όσες πράσινες επενδύσεις εντάσσονται σε αυτόν θα ενισχύονται μόνο με φοροαπαλλαγές, και όχι με επιδοτήσεις όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι στο εξής, μεγάλες μονάδες ΑΠΕ θα κατασκευάζονται αποκλειστικά με ιδιωτικούς πόρους και μόνο, αφού και τα τραπεζικά δάνεια έχουν σχεδόν εκλείψει.

Κλείνοντας, θέλω να τονίσω ότι, η αλόγιστη χρήση των ΑΠΕ-Β.ΑΠΕ, χωρίς ολοκληρωμένο σχεδιασμό, χωρίς ενημέρωση και γνώση της τοπικής κοινωνίας, χωρίς δασικούς χάρτες, χωρίς ένα σύγχρονο και απολύτως ενημερωμένο Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για την εγκατάσταση τους, χωρίς έναν στοιχειώδη προγραμματισμό, όχι μόνον δεν θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της Λακωνίας, αλλά θα απαξιώσει και θα μεταλλάξει τη φυσιογνωμία του νομού, από μία περιοχή αγροτικής και τουριστικής ανάπτυξης σε βιομηχανική περιοχή παραγωγής ενέργειας.

Ας γίνει λοιπόν κατανοητό απ’ όλους μας, ότι για πρώτη φορά θα πρέπει να συνεργαστούμε δημιουργικά όλοι μαζί, για να μπορέσουμε να κοιτάξουμε το μέλλον ακόμα πιο αισιόδοξα για τον τόπο μας, και να κάνουμε τη Λακωνία, πρότυπο τοπικής ανάπτυξης.

Η Λακωνία έχει τη δυνατότητα και μπορεί να “φύγει μπροστά”, χωρίς απερίσκεπτους ενεργειακούς σχεδιασμούς που αποβλέπουν στο οικονομικό όφελος, κάποιων ολίγων.

Είμαστε υποχρεωμένοι, όχι μόνο να διασφαλίζουμε τον τόπο μας, αλλά και όταν χρειαστεί να επιβάλλουμε τους δικούς μας όρους χρήσης του, πάντα με γνώμονα το αναπτυξιακό συμφέρον της περιοχής μας αλλά και των πολιτών της.

Τη γη που κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας, οφείλουμε να την σεβαστούμε και να την προστατεύσουμε με ευλάβεια, για να την παραδώσουμε στα παιδιά μας ανέπαφη και αναλλοίωτη, από τα οποία την έχουνε δανειστεί.

Δημήτρης Ε. Πολλάλης

Πρόεδρος Ένωσης Ξενοδοχείων Λακωνίας

Σύμβουλος Διοικούσας Επιτροπής Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος