Σαράντα εκατομμύρια και κάτι ψιλά

Tου Στεφανου Κασιματη (Καθημερνή)

Ο διαγωνισμός είχε ολοκληρωθεί τον περασμένο Αύγουστο. Tέσσερις μήνες αργότερα, λίγο προτού το κράτος κατεβάσει ρολά για τις γιορτές, υπεγράφη η κοινή υπουργική απόφαση στις 23 Δεκεμβρίου. (Να ανοίξουν τους φακέλους, να βγάλουν από μέσα τις προσφορές, να τις διαβάσουν, να τις συγκρίνουν - όλα αυτά χρειάζονται οπωσδήποτε τέσσερις μήνες...) Και, επιτέλους, μόλις την περασμένη Κυριακή μπήκε και η τελική υπογραφή για την πώληση των τεσσάρων Airbus της παλιάς κρατικής Ολυμπιακής από τον Γιάννη Στουρνάρα. Επρεπε, λοιπόν, να βρεθεί στο υπουργείο Οικονομικών ένας νέος υπουργός, με θέληση να προωθήσει την αξιοποίηση της κρατικής περιουσίας, με πολιτικές απόψεις (όλοι ξέρουν ότι ο Στουρνάρας προέρχεται από την Κεντροαριστερά) αλλά χωρίς πολιτικές δεσμεύσεις, ώστε να υπογράψει -και μάλιστα προτού ακόμη κλείσει εβδομάδα στα νέα καθήκοντά του- την πώληση των αεροσκαφών που σάπιζαν επί τρία χρόνια παρατημένα στο Ελληνικό.

Τι κερδίσαμε από την πώληση; Σαράντα εκατομμύρια δολάρια και κάτι ψιλά. (Τα ψιλά είναι $ 400.000. Αλλά εμείς είμαστε large. Κάναμε Ολυμπιακούς, για τη διοργάνωση των οποίων, κατά την περίφημη δήλωση της Κυρίας, «τα λεφτά δεν είναι πρόβλημα». Τι είναι, λοιπόν, 400 χιλιάδες ψωροδολάρια; Ούτε καν η αμοιβή της Teneo...)

Τι χάσαμε από την πώληση; «Δημόσια περιουσία», υποθέτω ότι θα ωρύεται η Αριστερά. Τα αεροπλάνα ήταν δικά μας, ανήκαν στον λαό! Τα θαυμάζαμε να σαπίζουν, οδηγώντας στην παραλιακή, και νιώθαμε, βρε παιδάκι μου, τη βαθιά ψυχική ικανοποίηση ότι είμαστε έθνος κιμπάρηδων και καραμπουζουκλήδων. Αξιοι απόγονοι του Ζόρμπα δε Γκρηκ! («Θα τα κάψω τα ρημάδια τα λεφτά μου, για να δω αν την καρδιά σου ή το χρήμα αγαπάς», που λέει και ο λαϊκός βάρδος...)

Θα μπορούσαμε, βέβαια, να είχαμε κερδίσει ίσως και τα διπλάσια του ποσού που πρόκειται να εισπράξει τώρα το Δημόσιο, αν είχαν πωληθεί αμέσως μετά την ιδιωτικοποίηση της Ολυμπιακής το 2009, επί υπουργίας Κωστή Χατζηδάκη. Αλλά και ο τότε υπουργός Οικονομίας Ι. Παπαθανασίου και οι διάδοχοί του στον θώκο της οδού Νίκης δείλιασαν. Δεν ήθελαν να κατηγορηθούν ότι «ξεπουλάνε» δημόσια περιουσία. (Σημειωτέον ότι η ευθύνη για την πώληση των συγκεκριμένων αεροπλάνων, ως περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου μετά τη χρεοκοπία της κρατικής Ολυμπιακής, ανήκε αποκλειστικά στο υπουργείο Οικονομίας).

Το παράδειγμα των Airbus είναι αποκαλυπτικό του πώς οι Ελληνες -έθνος ατομιστών- αντιλαμβανόμαστε την έννοια «δημόσια περιουσία»: αφού το δημόσιο αγαθό ανήκει σε όλους, δεν ανήκει σε κανέναν και, επομένως, δεν χρειάζεται να νοιάζεται κανένας. (Παράδοξη στάση, αλήθεια, για ένα λαό που η πλειονότητά του ψηφίζει την Αριστερά στις διάφορες εκδοχές της!) Εξαίρεση στον κανόνα, βέβαια, υπάρχει όταν μπορεί να προκύψει ένας συνασπισμός πολλών μικρών συμφερόντων, που καλείται «συντεχνία», για να νέμεται το δημόσιο αγαθό και να βασίσει στην εκμετάλλευσή του την ευημερία των μελών του. Γι’ αυτό, οι αποκρατικοποιήσεις που υπόσχεται η κυβέρνηση μόνο να μας ωφελήσουν μπορούν: μακροπρόθεσμα, θα επηρεάσουν τη νοοτροπία μας.

Εν πάση περιπτώσει, κάτι βγάλαμε από την υπόθεση - αλλά κυρίως μείναμε με την ικανοποίηση ότι κάψαμε τα ρημάδια τα λεφτά μας...

Pomp and circumstance

Είναι από εκείνες τις μεγαλειώδεις αρλούμπες, που όταν τις ακούς την ώρα όπου εκφέρονται αυτομάτως φαντάζεσαι να ηχεί η φανφάρα των πραιτωριανών και βλέπεις τον αυτοκράτορα με την ακολουθία του να παίρνουν τις θέσεις τους στο θεωρείο του ιπποδρομίου: «Για μένα είναι μία πρόκληση, καθώς πρόκειται για ένα υπουργείο του οποίου οι στόχοι και οι πρακτικές πρέπει να σχετίζονται με την ενιαία αντίληψη και εποπτεία του τρισδιάστατου γεωχώρου και του περιβάλλοντός του, όπως εξελίσσονται στον χρόνο, στη νέα ψηφιακή εποχή, όπου έχει μπει ο κόσμος από τις τελευταίες δύο δεκαετίες του εικοστού αιώνα, μέσα από ένα δυναμικό σύστημα καθολικού γεωγραφικού, καταγραφικού, τεκμηριωτικού χαρακτήρα, στο οποίο θα στηριχθεί ο ενιαίος χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός της χώρας σε όλη τη θεματική πολλαπλότητά του και στη συνέχεια το αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας και η αυξητική διαχείρισή του».

Οχι, ασφαλώς δεν είναι τυχαίο ότι ο υπουργός Περιβάλλοντος -ή, μάλλον, εφεξής υπουργός Τρισδιάστατου Γεωχώρου- Ευάγγελος Λιβιεράτος είναι προσωπικός φίλος του προέδρου του Ευάγγελου του Βενιζέλου, ούτε ότι ανήκει στον στενό κύκλο των εμπίστων του. (Των καλουμένων από ορισμένους «τα Αγγελούδια», εκ του επωνύμου του ομαδάρχη τους...) Με τέτοια ροπή στον βερμπαλισμό, υποψιάζομαι ότι ο καθηγητής Λιβιεράτος αρκεί από μόνος του για να πετύχει εκείνο για το οποίο, κατά τον Μπίσμπαρκ, χρειάζονταν τρεις καθηγητές...

Οι μικροί ήρωες

«Χάνεις έναν έναν τους μικρούς σου ήρωες», μου είπε ένας φίλος, υπονοώντας την παραίτηση του υφυπουργού Νίκου «μικρού και τριανταφυλλένιου» Νικολόπουλου, ο οποίος, ως είχε προείπει ο ίδιος, οι ώμοι του δεν μπορούσαν να σηκώσουν το βάρος. (Εννοούσε, βεβαίως, το βάρος του υπουργού Γιάννη Βρούτση...) Ομως εγώ δεν ανησυχώ, διότι ακούω ότι ο Θανάσης Μπούρας, ο τέως υφυπουργός που κέρδισε για πάντα μια θέση στη μνήμη μας, όταν από το βήμα της Βουλής άλλαξε το φύλο του Πωλ Κρούγκμαν, ενδέχεται να προωθηθεί στη θέση του γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Εξαίρετη επιλογή. Υπό την προϋπόθεση ότι θα τοποθετηθούν μερικά μαξιλάρια στο κάθισμα, ώστε να διακρίνεται αμέσως η σεπτή και σεβάσμια μορφή του από τους εκάστοτε επισκέπτες του γραφείου του...