Ασημίνα Ξηροτύρη (ΔΗΜΑΡ): Για μια στρατηγική εξόδου από την κρίση

Τοποθέτηση  της βουλευτού Α’ Θεσσαλονίκης της  ΔΗΜΑΡ, Ασημίνας Ξηροτύρη στη συζήτηση στην Επιτροπή Οικονομικών  για το «Προσχέδιο του Προϋπολογισμού 2013»

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 

Tο σχέδιο του  προϋπολογισμού του 2013 παρουσιάζεται  σε μια περίοδο  συνεχιζόμενης υποβάθμισης της ζωής των πολιτών και επιβεβαίωσης της οικονομικής αναποτελεσματικότητας των πολιτικών που εφαρμόσθηκαν για τη διέξοδο από την κρίση.  Γιαυτό σήμερα, μέσα στη δίνη της  πολύπλευρης πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που πλήττει τη χώρα μας, η ανάγκη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής εξόδου είναι αδήριτη . Μια στρατηγική εξόδου που πρέπει να επιμερίσει δίκαια τα βάρη, να προασπίσει την κοινωνική συνοχή και την κοινωνική αλληλεγγύη και να ανανεώσει και να ανασυγκροτήσει τη χώρα θεσμικά, δημοκρατικά.

Σήμερα οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας μέσω των δανειακών  συμβάσεων παρότι  παραμένουν εξαιρετικά  επώδυνες  δεν φαίνεται ακόμη  να  εξασφαλίζουν τις προϋποθέσεις   για τη βιωσιμότητα του χρέους, ούτε και  να  δημιουργούν άμεσα  την ζητούμενη αναπτυξιακή προοπτική ώστε να είναι ορατή η ανάκαμψη και η υποχώρηση της ύφεσης.

Και αυτές οι αδυναμίες  και οι  αμφιβολίες, αλλά και προσδοκίες,  ιδιαίτερα για τη βιωσιμότητα  του χρέους, την σταθεροποίηση  της οικονομίας και την υποχώρηση  της ύφεσης  διαπερνούν  και το εν λόγω προσχέδιο του Προϋπολογισμού.

Έχουμε δώσει   την  στήριξη  ως ΔΗΜΑΡ στην  Κυβέρνηση  γιατί πιστεύουμε ότι αποτελεί τη δυνατότητα για να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρώ, για να επαναδιαπραγματευθεί την  απαγκίστρωση από τους δυσμενείς όρους του μνημονίου και να ξεφύγει η χώρα από τη δίνη της οικονομικής κρίσης και να μπει σε μία πορεία επανεκκίνησης της πραγματικής οικονομίας και θα εξασφαλίζει την κοινωνική συνοχή.

Το πλαίσιο της διακυβέρνησης  όπως διαμορφώθηκε με την προγραμματική συμφωνία είναι ρεαλιστικό, αλλά και προοδευτικό. Προωθεί μεταρρυθμίσεις και προοδευτικές διαρθρωτικές αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, προωθεί την αναδιοργάνωση του κράτους, τις στρατηγικές επιλογές της οικονομικής ανασυγκρότησης της χώρας στη βιομηχανία, την ενέργεια, τις μεταφορές,  στον πρωτογενή τομέα. Θέτει  στόχους  εφικτούς.  Αναφέρω κάποιους απ’ αυτούς:

- Τη διεκδίκηση της επιμήκυνσης  της δημοσιονομικής προσαρμογής  για άλλα δύο χρόνια, την   δέσμευση ότι θα επιδιωχθεί  να μη γίνουν οι περικοπές από μισθούς και συντάξεις αλλά από το μη μισθολογικό κόστος του δημοσίου με την επανεξέταση κάθε δαπάνης από μηδενική βάση, την αποκατάσταση της ισχύος των συλλογικών συμβάσεων σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

- Συμφωνήσαμε το νέο φορολογικό σύστημα να γίνει με τη θέσπιση περιουσιολογίου και πόθεν έσχες, με τη δίκαιη και αναλογική κατανομή των φόρων, με διεύρυνση της φορολογικής βάσης ταυτόχρονα με τη σταδιακή μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών και προφανώς με την πάταξη της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας, με μείωση των έμμεσων φόρων, με μείωση συντελεστών ΦΠΑ και σταδιακή αύξηση του αφορολογήτου.

- Συμφωνήσαμε αναμφισβήτητα στο  πλαίσιο της μικτής οικονομίας  να προχωρήσουν οι αναγκαίες  αποκρατικοποιήσεις, να παραμείνουν  στο δημόσιο δίκτυα και υποδομές και  εμείς εξακολουθούμε να επιμένουμε για τον καθοριστικό ρόλο του δημοσίου στις δημόσιες επιχειρήσεις που διαχειρίζονται φυσικούς και κοινωνικούς πόρους.

-  Όπως επίσης  να μην γίνουν  απολύσεις και να τεθεί ως  κατεύθυνση το τέλος στη λιτότητα .

• Θέσαμε ως άμεση προτεραιότητα τη διαμόρφωση ενός εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης της χώρας με νέο αναπτυξιακό και παραγωγικό πρότυπο, με επανακαθορισμό των αναπτυξιακών προτεραιοτήτων στους κρίσιμους τομείς.  Στην κατεύθυνση αυτή την αξιοποίηση κάθε επενδυτικού πόρου και δυνατότητας με την απελευθέρωση  των μεγάλων έργων του ΕΣΠΑ, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και παράλληλα διεκδίκηση συμπληρωματικών αναπτυξιακών πόρων σε εφαρμογή των διακηρύξεων του Συμβουλίου Κορυφής της Ε.Ε.

- Αποδίδουμε μεγάλη σημασία στην αποκατάσταση των θεσμών. Η Ελληνική Δημοκρατία έχει άμεση ζωτική ανάγκη ενός νέου πλαισίου για την εξασφάλιση της κοινωνικής συνοχής, τα μέτρα για τους ανέργους, τους φτωχούς, τους χαμηλοσυνταξιούχους. Τα μέτρα αυτά πρέπει να συνδυαστούν με την πολιτική καταπολέμησης της ανεργίας και την υπεράσπιση του κοινωνικού κράτους.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση  είναι ο χώρος όπου θα διεκδικήσουμε  και θα διαπραγματευθούμε. Η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι  η Ευρώπη που θέλουμε, γι’ αυτό ακριβώς  περισσότερους κοινούς θεσμούς και πολιτικές. Εκεί θα φτιάξουμε συμμαχίες με χώρες του νότου και με πολιτικές δυνάμεις που αντιλαμβάνονται τη σημασία της αλληλεγγύης, γι’ αυτό και θέλουμε να αξιοποιήσουμε προς όφελος της χώρας μας τις αποφάσεις της  Συνόδου Κορυφής του Ιουνίου, ζητώντας να εφαρμοστεί και για τις ελληνικές τράπεζες η απευθείας ανακεφαλαιοποίηση από το μηχανισμό στήριξης.

Είχαμε επισημάνει ότι  η αναδιαπραγμάτευση δεν θα γίνει  σε μία στιγμή, σε μία Σύνοδο Κορυφής  ή στην πρώτη επίσκεψη της τρόικα. Θα είναι μία συνεχής και επίπονη διαδικασία, μια σκληρή διαπραγμάτευση.

Και μία επιτυχής διαπραγμάτευση, η απαλλαγή από το βάρος του  μνημονίου και τελικά η έξοδος από την κρίση δεν σημαίνει επιστροφή σε καταστάσεις και  πολιτικές που μας έφεραν στο  μνημόνιο. Δεν σημαίνει επιστροφή στο πελατειακό κράτος, στην κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος, σε καθεστώς φοροδιαφυγής, διαφθοράς και ατιμωρησίας. Ο ελληνικός λαός έκανε και κάνει θυσίες που πρέπει να πιάσουν τόπο.

Δυστυχώς παρότι πιστεύουμε ότι οι παραπάνω στόχοι είναι εφικτοί και αναγκαίοι το προσχέδιο δεν τους προωθεί, αλλά ασφυκτιά από τη λογική της λιτότητας, που ανατροφοδοτεί την  ύφεση.

Για την επιτυχία των  παραπάνω στόχων η Δημοκρατική Αριστερά σε όλη αυτή τη διαδικασία θα σταθεί ως υπεύθυνη προγραμματική δύναμη  που θα ασκεί έλεγχο για την ουσιαστική εφαρμογή της προγραμματικής συμφωνίας και σε περίπτωση υπαρκτών αδυναμιών να καταθέτει και να διεκδικεί εναλλακτικές  προτάσεις .

Στην προσπάθεια αυτή καταθέσαμε και  παρουσιάσαμε ένα ολοκληρωμένο κείμενο  συμβολής   για την εξεύρεση   μέτρων για περικοπή δαπανών 11,5 δις Ευρώ, που θα είναι κατά το δυνατόν λιγότερο επώδυνα για τους πολλούς.

Στην ανάγκη  δηλαδή αλλαγής της δημοσιονομικής πολιτικής  λιτότητας. Γιατί η  δημοσιονομική πολιτική στο πλαίσιο του Μνημονίου με το γενικότερο περιοριστικό χαρακτήρα της δεν είναι μονόδρομος. Υπάρχει τρόπος να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες των εισοδημάτων εάν η προσπάθεια στηριχθεί στην εξεύρεση ισοδύναμων δημοσιονομικών μέτρων. Έχουμε προτείνει μέτρα ισοδύναμου δημοσιονομικού αποτελέσματος διότι αναγνωρίζουμε την αναγκαιότητα επίτευξης της δημοσιονομικής προσαρμογής. Για να έχει όμως πιθανότητες επιτυχίας αλλά και βιώσιμο κοινωνικά αποτέλεσμα, η δημοσιονομική προσαρμογή πρέπει να ενταχθεί σε ένα αναπτυξιακό πλαίσιο.

Σημαντική διάσταση για να ξεδιπλωθούν ισοδύναμα μέτρα είναι αυτή του χρόνου.

 Ευνοϊκότεροι διακανονισμοί  σε σχέση με το χρόνο κάλυψης  του στόχου μηδενικού  ελλείμματος  .  Σήμερα ασκείται τρομακτική  πίεση για τη λήψη επιπρόσθετων  μέτρων για την κάλυψη των  αποκλίσεων  από το στόχο επίτευξης μηδενικού ελλείμματος  έως το 2014, ώστε να σταθεί δυνατή η επάνοδος της χώρας στις χρηματοδοτήσεις των διεθνών αγορών. Η πίεση αυτή οδηγεί στη λήψη επώδυνων μέτρων  και οδηγούν σε περαιτέρω επιδείνωση της ύφεσης.

1. Στο κείμενο των προτάσεων της ΔΗΜΑΡ καταγράφονταν μέτρα, τα οποία πρέπει να εξαιρεθούν και ισοδύναμα μέτρα, που θα μπορούσαν να τα υποκαταστήσουν
2. 
   
   

Τα μέτρα που πρέπει να εξαιρεθούν:

1. Οι Περικοπές στα αναπηρικά επιδόματα (272 εκατ. €)
2. Η οριζόντια περικοπή όλων των δώρων των συνταξιούχων(2,2 δις)
3. Η Αύξηση των ενσήμων για χορήγηση πλήρους σύνταξης από τα 4.500 στα 6.000 (30 εκατ. €)
4. Η Κατάργηση του ΕΚΑΣ για τους κάτω των 65 ετών (114 εκατ. €)
5. Η Κατάργηση των δώρων των δημοσίων υπαλλήλων (339 εκατ. €)

Μετά και τη συζήτηση των ισοδυνάμων προτάσεών μας στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους,  αλλά και τις τοποθετήσεις των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση, ως ΔΗΜΑΡ καταθέσαμε τα  ισοδύναμα μέτρα που αφορούν μειώσεις  δαπανών, λειτουργικές και   διαρθρωτικές.

Ισοδύναμα μέτρα:

Στην Εθνική  Αμυνα,  στην  Υγεία, στην  Ενέργεια  κ.λ.π. , με

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ των παραπάνω  ισοδυνάμων : 1.233 εκατ. €

Β. Η σημαντικότερη και βαθιά κοινωνική πρόταση της ΔΗΜΑΡ  είναι η  ρήτρα δημοσιονομικού ισοδύναμου στα μέτρα των 11,5 δις. Αυτό σημαίνει:

 Για ένα τμήμα από το συνολικό πακέτο, τα μέτρα των 11,5 δις €, όπως τελικώς καταλήξουν να ψηφισθούν, θα υπάρχει η δυνατότητα μη εφαρμογής, εφόσον πετύχουμε ισοδύναμη δημοσιονομική απόδοση από καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας και εξυγίανση των δαπανών λειτουργίας /προμηθειών. Αν, δηλαδή, για το 2013, 2014 κλπ , απολογιστικά  προκύπτει πλεονάζον έσοδο από τα προβλεπόμενα,  αυτομάτως θα γίνεται ισοδύναμη αφαίρεση για το επόμενο έτος από το συνολικό πακέτο .

Στη ρήτρα  ισοδύναμων (πακέτο μέτρων) πρέπει να ενταχθούν  αυτά τα μέτρα, που θεωρούμε ότι είναι ιδιαιτέρως κοινωνικά δυσβάστακτα.

Η πρόβλεψη που ήδη υπάρχει να επιμεριστούν τα μέτρα στους 2 επόμενους προϋπολογισμούς  και όχι μόνο σε αυτόν του 2013 , καθώς και το ενδεχόμενο χρονικής επιμήκυνσης , κάνει δυνατή την κάλυψη του δημοσιονομικού στόχου με την ενίσχυση του σκέλους των εσόδων.

Η ρήτρα δημοσιονομικού ισοδύναμου πρέπει να υιοθετηθεί και  να εφαρμοσθεί. Στην σημερινή συζήτησή μας θέλω να επισημάνω  ότι στο   προσχέδιο του Προϋπολογισμού έπρεπε να υπάρχουν δείγματα εφαρμογής  ή έστω αναφορές γιαυτή τη βασική πρόταση. Θεωρούμε  ότι στο τελικό σχέδιο   του Προϋπολογισμού και προσδοκώντας  ότι θα έχουμε πετύχει και την επιμήκυνση με την οποία   συνδέεται άρρηκτα η ρήτρα ισοδυνάμου, θα ενσωματωθούν  πράγματι προτάσεις εφαρμογής της  που θα ανακουφίσουν τους πολίτες και θα περιορίσουν την ύφεση και δεν θα αφήσουν τελικά την πρόταση για τη  ρήτρα ισοδυνάμου έωλη ή ευχολόγιο.

Μέσα από αυτό το πολιτικό και  προγραμματικό πλαίσιο θα προσπαθήσω στην εισήγησή μου για το προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2013 να αποτυπώσω τις παρατηρήσεις  μου, τις προτάσεις και τις διαφωνίες. 

  Επί   των επί μέρους  θεμάτων  του  ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 

Δυστυχώς για έκτη συνεχή χρονιά θα συνεχιστεί η ύφεση  στη χώρα σύμφωνα με τις προβλέψεις του προσχεδίου του προϋπολογισμού.

Οι υποθέσεις που κάνει το προσχέδιο παρά τη λήψη μέτρων είναι  δύσκολο να επαληθευτούν, ειδικά εκείνη που αφορά την εκτίμηση για  ύφεση το 2013 ίση με το -3,8% του ΑΕΠ  και μάλιστα, όπως είπα,  μετά την  λήψη των μέτρων.

Παρόλες τις αισιόδοξες υποθέσεις, το προσχέδιο συνιστά  ένα Προϋπολογισμό ύφεσης και  παράλληλα (μετά από χρόνια) ένα Προϋπολογισμό  μικρού μεν αλλά θετικού πρωτογενούς  πλεονάσματος.  Το κέντρο όμως του  οικονομικού προβλήματος παραμένει  η αντιμετώπιση της ύφεσης .

  Δυστυχώς η  ύφεση δεν  αντιμετωπίζεται με μειώσεις  εισοδημάτων και αυξήσεις της  φορολογίας χαμηλόμισθων, αφού αυτές  οι λύσεις περικόπτουν εισοδήματα  που ευθέως αντιστοιχούν σε  κατανάλωση και έτσι αφενός  ανατροφοδοτείται η ύφεση και αφετέρου μειώνονται τα έσοδα του κράτους.
Αντίθετα με αυτές τις πολιτικές η κύρια προσοχή πρέπει να δοθεί στην εκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας.

 Το προσχέδιο περιλαμβάνει  δύο βασικά σενάρια: το ένα   με τη λήψη πρόσθετων μέτρων  και το άλλο  χωρίς. Παρόλα αυτά, όλα τα μακροοικονομικά μεγέθη υπολογίζονται με την προϋπόθεση λήψης πρόσθετων μέτρων. Τα μέτρα που προβλέπονται στον προϋπολογισμό του 2013 αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των μέτρων των 11,5 δις €. Το 2013 θα ληφθούν μέτρα που ισοδυναμούν με το 63% του συνολικού προγράμματος προσαρμογής (7,3 δις από τα 11,5).

Αυτό σημαίνει ότι η λήψη τους είναι εξαιρετικά εμπροσθοβαρής, γεγονός που μπορεί να ακυρώσει στη πράξη τόσο τη ρήτρα ισοδυνάμων όσο την πιθανολογούμενη επέκταση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι δυνητικά μπορούν να ενταχθούν στη ρήτρα ισοδυνάμων μόλις 1,5 δις από τα 6 δις που επιθυμούσαμε και με ανάλογη τεκμηρίωση είχαμε προτείνει .

Προσεγγίζοντας ορισμένα μεγέθη του  προϋπολογισμού όχι τόσο για να διαπιστώσουμε την μεγάλη  αισιοδοξία που τα διατρέχει, αλλά περισσότερο για να διαπιστωθεί η επίπτωσή τους στην ανάπτυξη, την πραγματική οικονομία και τελικά στους πολίτες της χώρας, μπορούμε να σημειώσουμε:

Ανάπτυξη: Βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη αποτελεί η σταθεροποίηση της οικονομίας. Χωρίς αυτή δεν υπάρχει δυνατότητα μεταστροφής προς την ανάπτυξη. Έτσι η ανάπτυξη έρχεται σε δεύτερο επίπεδο με μία όμως διαφορετική προσέγγιση από αυτή που ακολουθείται μέχρι σήμερα.

Από το προσχέδιο προβλέπεται περαιτέρω  σμίκρυνση της ελληνικής οικονομίας κατά 3,8 % βελτιούμενη σε σχέση με το 2012, όπου η ύφεση προβλέπεται να φτάσει το -6,5%. Σε απόλυτα νούμερα το ΑΕΠ θα φτάσει στο επίπεδο του 2004 δηλαδή στα 193 δις €.

Η ανάσχεση της ύφεσης σύμφωνα με το προσχέδιο προβλέπεται να προέλθει από την εγχώρια ζήτηση και κυρίως από τις επενδύσεις, ενώ για τις προβλέψεις αυτές λήφθηκαν υπόψη τα δημοσιονομικά μέτρα του αναθεωρημένου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής και η συμβολή των εταίρων για την ανάκαμψη της οικονομίας.

Για την επίτευξη αυτού του μάλλον αισιόδοξου στόχου απαιτείται ένα νέο  εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας  με νέο αναπτυξιακό και παραγωγικό πρότυπο. Στη κατεύθυνση αυτή είναι  η αξιοποίηση κάθε επενδυτικού πόρου  και δυνατότητας, όπως του ΕΣΠΑ ή της ΕΤΕπ, αλλά και η διεκδίκηση συμπληρωματικών αναπτυξιακών πόρων σε εφαρμογή των διακηρύξεων του Συμβουλίου κορυφής της ΕΕ. Περιμένουμε μέχρι στο τελικό στάδιο ψήφισης του Προϋπολογισμού οι προσδοκίες όλων μας στο εσωτερικό και οι δηλώσεις των εταίρων μας για ένα πρόσθετο πρόγραμμα πόρων και μέτρων επανεκκίνησης της ανάπτυξης να αποτυπωθούν με πραγματικά οικονομικά μεγέθη και χρηματοδοτικά εργαλεία.

Πρωτογενές πλεόνασμα: Ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα το 2013 κατά 2,2 δις € (1,1 % του ΑΕΠ), στην έκτη κατά σειρά χρονιά ύφεσης, χωρίς να προβλέπονται καθόλου έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας, με μειωμένες της δημόσιες επενδύσεις μόνο με συστράτευση και ισχυρή πολιτική βούληση  μπορεί να επιτευχθεί. Εμείς έχουμε κηρύξει προς όλες τις κατευθύνσεις τη μάχη για την πάταξη της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, της παραοικονομίας, της άμεσης είσπραξης των εσόδων του κράτους που έχουν φοροδιαφύγει και την αξιοποίησή τους  ως ισοδυνάμων μέτρων .

Έσοδα - Έξοδα: Ο συγκεκριμένος προϋπολογισμός κάνει δύο εκτιμήσεις σε σχέση με την εξέλιξη των μεγεθών το 2013. Η πρώτη δεν υποθέτει τη λήψη επιπλέον μέτρων (τα περίφημα 7,8 δις από τα  11,5 δις), η δεύτερη υποθέτει τη λήψη επιπλέον μέτρων. Η λήψη επιπλέον μέτρων μειώνει τα έσοδα κατά 2,4 δις € και τις δαπάνες κατά 3,6 δις €, δηλαδή διαφορά 1,2δις πολύ μικρή σε σχέση με τις μεγάλες θυσίες που επιβάλλονται.

Αυτό έχει ως συνέπεια ένα αρνητικό αποτέλεσμα,  την αφαίρεση επιπλέον 2,6 ποσοστιαίων μονάδων από το ΑΕΠ (ύφεση 3,8% έναντι 1,2% εάν δεν λαμβανόταν μέτρα) και ένα θετικό την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος.

Πρέπει να πείσουμε τους εταίρους μας και σε αυτό οι αριθμοί μας  βοηθούν , ότι μία έστω και  μικρή  επιμήκυνση σε συνδυασμό με τη   δυνατότητα χρήσης της ρήτρα ισοδύναμων μέτρων,  εφόσον βέβαια και εμείς πετύχουμε  ισοδύναμη δημοσιονομική απόδοση από καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας κ.λ.π., μπορεί χωρίς τη λήψη μέτρων και αύξηση του ΑΕΠ  να έχουμε (μείωση της ύφεσης) και πρωτογενές πλεόνασμα.

Ανεργία: Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω και να ανέλθει σε 24,7 %, κυρίως λόγω κάμψης της οικονομικής δραστηριότητας. Με ύφεση της τάξης του 3,8% και χωρίς δημόσιες επενδύσεις, αλλά και αμφίβολες ιδιωτικές επενδύσεις το σενάριο αυτό φαίνεται αισιόδοξο. Εξάλλου σε διάφορες μελέτες που γίνονται (ΙΝΕ ΓΣΕΕ) το ποσοστό ανεργίας εκτιμάται στο 27-28% για το 2013.

Ένα τέτοιο ποσοστό ανεργίας σημαίνει ότι ελληνικές οικογένειες θα βρεθούν χωρίς δυνατότητα να καλύψουν τις βασικές ανάγκες διαβίωσης  σε θέρμανση και διατροφή. Πρέπει να επιδιώξουμε  την  συνδυαστική επίδραση αυξημένων ποσών προϋπολογισμού που θα προορίζονται  για επιδόματα μαζί με την ταχύτατη προώθηση των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης (κατάρτιση, επιδότησητης, απασχόλησης κ.λ.π). Μέσω της αντιμετώπισης της ύφεσης , της προώθησης της ανάπτυξης και της αναβάθμισης των προσόντων του ανθρώπινου δυναμικού θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ανεργίας και θα δημιουργούνται θέσεις εργασίας με διατηρησιμότητα και ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Για την προώθηση τέτοιων αναπτυξιακών και κοινωνικών πολιτικών είναι αναγκαίο να υπάρχει ένα περισσότερο ενισχυμένο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και ένας ενισχυμένος κοινωνικός προϋπολογισμός., πο όμως από το προσχέδιο δεν προωθείται.

Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων:   Το ΠΔΕ συνεχίζει να είναι ιδιαίτερα   μειωμένο  και πρέπει να ενισχυθεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία του προσχεδίου το ΠΔΕ θα μειωθεί σε σχέση με το αντίστοιχο του 2012 κατά 6,2% και θα διαμορφωθεί στο 3,5% του ΑΕΠ. 

Πρέπει να τονιστεί ότι σύμφωνα  με τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ, ο πιο σημαντικός πολλαπλασιαστής εισοδήματος της ελληνικής οικονομίας είναι οι δημόσιες επενδύσεις. Σε βάθος διετίας κάθε ευρώ που δαπανάται από το ΠΔΕ παράγει 2 ευρώ εισόδημα (0,8€ κατά το πρώτο χρόνο και 1,2€ κατά το δεύτερο χρόνο).

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι σε βάθος διετίας, η πραγματική δαπάνη για την ενίσχυση του ΠΔΕ κατά 1 δις το 2013 είναι μόλις 0,5 δις (περίπου το 25% της αύξησης του εισοδήματος επιστρέφει με τη μορφή φορολογικών εσόδων) χωρίς να υπολογίσουμε την θετική επίπτωση στην ανάπτυξη. Παράλληλα αύξηση του ΠΔΕ σημαίνει ανατροφοδότηση ρευστότητας και ροών σε αντίθεση με τις ιδιωτικές επενδύσεις που προσφέρουν εφ' άπαξ είσπραξη.

 Με βάση τα παραπάνω προτείνουμε  την ενίσχυση του ΠΔΕ κατά 2 δις €, η οποία θα έχει  ως αποτέλεσμα τη αυτόματη μείωση της ύφεσης κατά 1% το πρώτο έτος και 1,3% το δεύτερο. 

ΕΣΠΑ: Το συντριπτικό ποσοστό των πόρων του ΠΔΕ προέρχονται από επιχορηγήσεις της ΕΕ μέσω των διαρθρωτικών ταμείων.

Μέχρι σήμερα η υστέρηση στο στόχο  της απορρόφησης των πόρων  που προβλέπονταν στον προϋπολογισμό του 2012 είναι σημαντική και είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα επιτευχθεί έως το τέλος του χρόνου. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα υπολογίζεται ότι η υστέρηση απορρόφησης κοινοτικών πόρων στο τέλος του 2012 σε σχέση με τους στόχους τόσο του κανόνα ν+3 όσο και του μνημονίου θα είναι πολύ μεγάλη. Ιδιαίτερα σε ότι αφορά τους στόχους του μνημονίου η υστέρηση υπολογίζεται να φτάσει τα 2,5 - 2,7 δις € χωρίς να είναι γνωστές οι επιπτώσεις από τη μη τήρησή του. Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με μία πρόσφατη αποτίμηση έργα ύψους 7,5 δις  κινδυνεύουν να μείνουν ανεκτέλεστα έως το τέλος του 2015 και να επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό

Κατά τα λοιπά συνεχίζεται η  προβληματική χρηματοδότηση από  τις τράπεζες, οι οποίες περιμένουν την ανακεφαλαιοποίησή τους, έχοντας άμεση επίπτωση στις εργοληπτικές εταιρείες που τους έχει ανατεθεί η εκτέλεση μικρών και μεγάλων έργων. Το ίδιο ισχύει και για την ενίσχυση των ΜΜΕ, οι οποίες αναμένουν την υλοποίηση της πρόσφατα υπογραφείσας συμφωνίας με την ΕΤΕπ, ώστε να τονωθεί η ρευστότητά τους.

Επιπρόσθετα, προσφάτως ανακοινώθηκε παράταση ενός μηνός στις διαπραγματεύσεις μεταξύ δημοσίου και παραχωρησιούχων  ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή και  να γίνει επανεκκίνηση των έργων. Όπως είναι γνωστό τα έργα αυτά αποτελούν το 36% του συνολικού προϋπολογισμού του Προγράμματος προσπελασιμότητα. Επίσης τα επιπλέον κονδύλια που απαιτούνται για να συνεχιστούν τα έργα αναμένεται να προκύψουν από την ΕΤΕπ  - η οποία είναι επιφυλακτική - και μέσω μόχλευσης των πόρων του ΕΣΠΑ - άμεσα συνδεδεμένης με την αναθεώρηση του ΕΣΠΑ.

Η προώθηση της συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας επενδύσεων σε δημόσια έργα με κριτήριο την  αναπτυξιακή τους στόχευση, τις εξωτερικές οικονομίες και τη μόχλευση είναι  μια ρεαλιστική προοπτική  και  επιβεβαιώνουν τη θέση που είχε υποστηρίξει η Δημοκρατική Αριστερά ότι υπάρχουν πράγματι δυνατότητες για ένα αναπτυξιακό πακέτο επενδυτικών δραστηριοτήτων που θα στηρίζεται στη σύμπραξη του προϋπολογισμού, του ΕΣΠΑ, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και ad hoc παραγωγικών πόρων.

Είναι επομένως σημαντικό  να γίνουν οι παρεμβάσεις εκείνες (αναθεώρηση ΕΣΠΑ, υλοποίηση συμφωνία με την  ΕΤΕπ, ξεμπλοκάρισμα των μεγάλων  έργων, απλοποίηση των διαδικασιών  κ.λπ), ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι που τίθενται στον προϋπολογισμό  και το κυριότερο να ενεργοποιηθεί πλήρως το μοναδικό ουσιαστικά εργαλείο ανάπτυξης που διαθέτει η χώρα.

Κοινωνικός  Προϋπολογισμός

Παρά τη μεγάλη ανάγκη ο κοινωνικός προϋπολογισμός επιδεινώθηκε ελαφρώς το 2012, όπως αναφέρεται στο  προσχέδιο. Η κύρια αιτία της  περαιτέρω επιδείνωσης της κατάστασης για το 2013   είναι η αρνητική εξέλιξη των ασφαλιστικών εισφορών λόγω της εντεινόμενης ύφεσης. Ιδιαίτερα προβληματική εμφανίζεται η κατάσταση με την συσσώρευση ανεξόφλητων υποχρεώσεων από πλευράς του νέου ασφαλιστικού φορέα, του ΕΟΠΥΥ.

Αυτό το σοβαρό θέμα για  την στήριξη και περίθαλψη  των πολιτών πρέπει να αντιμετωπισθεί  σε ένα μεγάλο μέρος μέχρι την  κατάθεση του τακτικού Προϋπολογισμού.

Τελειώνοντας θέλω να επισημάνω ότι υπάρχουν περιθώρια  μέχρι τέλους του έτους , που θα ψηφισθεί ο προϋπολογισμός, και οι στόχοι που τέθηκαν στην προγραμματική συμφωνία να πραγματοποιηθούν στο μεγαλύτερο μέρος αν αξιοποιηθεί η ρήτρα ισοδυνάμου, σε συνδυασμό και με την επικείμενη επιμήκυνση. Πρέπει γιαυτό να έχουμε και χειροπιαστά αποτελέσματα μέχρι τον Δεκέμβριο, των εσόδων από την πάταξη της φοροδιαφυγής , της λαθρεμπορίας, των υπερβολικών εμβασμάτων στο εξωτερικό κ.λ.π., για να αποκαταστήσουμε  και το αίσθημα των Ελλήνων πολιτών . Επίσης για να εξοικονομήσουμε πόρους για την επανεκκίνηση της ανάπτυξης σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις που πρέπει να εντείνουμε προς τους εταίρους για ένα πρόσθετο αναπτυξιακό πακέτο .